Laatste update 29/09/2025 door Redactie
Leerdam ligt in het zuidoosten van de provincie Zuid-Holland, aan de rivier de Linge. Binnen een straal van 15 kilometer liggen onder andere Gorinchem, Vianen, Meerkerk, Schoonrewoerd, Kedichem, Asperen, Beesd, Spijk, Nieuwland, Lexmond en Arkel. De stad ligt in het overgangsgebied tussen de Betuwe en de Alblasserwaard. Leerdam is goed bereikbaar via de A15 en het spoor. De omgeving bestaat uit rivieren, boomgaarden, dijken en historische dorpen.
Verklaring van de naam Leerdam
De naam Leerdam is waarschijnlijk afgeleid van de waterloop de Lede, die vroeger door het gebied stroomde. Het achtervoegsel “dam” verwijst naar een waterkering. Samen duidt de naam op een nederzetting bij een dam in de Lede. De ligging aan het water heeft de stad gevormd en beïnvloedt tot op heden het landschap.
Geschiedenis
Leerdam maakte in de middeleeuwen deel uit van de Heerlijkheid Vijfheerenlanden. In 1498 werd het gebied verheven tot graafschap. De stad ontwikkelde zich langs de Linge, die nog steeds het centrum doorkruist. De historische kern bevat goed bewaarde gebouwen zoals de Grote Kerk, het Hofje van mevrouw Van Aerden, de gerestaureerde stadswallen aan de Zuidwal en het Oude Raadhuis.
Vanaf de 18e eeuw groeide Leerdam uit tot een industriestad. De productie van glas en hout gaf de stad een eigen karakter. De glasindustrie kreeg internationale bekendheid onder de naam Royal Leerdam, onderdeel van de Vereenigde Glasfabrieken. Door de combinatie van ambacht en design werd Leerdam een centrum voor glaskunst.
Een bijzondere locatie is het Statenbijbelmuseum, dat een unieke collectie oude Bijbels toont. De verzameling is opgebouwd door verzamelaar Van ’t Zelfde. Het museum bevat onder andere een zeldzame Rembrandtbijbel en een exemplaar uit 1538.
Adres: Zuidwal 2, 4141 BE Leerdam
Google Maps: Zuidwal 2, Leerdam
Toeristische wetenswaardigheden Leerdam
Leerdam is een veelzijdige bestemming voor toeristen die houden van cultuur, ambacht en natuur. De stad biedt een mix van erfgoed, glaskunst en rivierlandschap.
Glasmuseum en glasblazerij
Het Nationaal Glasmuseum toont de geschiedenis en techniek van glasproductie in Nederland. In de glasblazerij kunnen bezoekers zien hoe glas wordt gevormd. Er zijn demonstraties en workshops.
Adres: Lingedijk 28, 4142 LD Leerdam
Openingstijden: dinsdag t/m zondag van 11:00 tot 17:00 uur
Entree: €12,00 voor volwassenen, €6,00 voor kinderen
OV: bereikbaar via station Leerdam, op 10 minuten lopen
Google Maps: Lingedijk 28, Leerdam
Historische gebouwen en stadswallen
De Grote Kerk aan het Kerkplein is een gotisch bouwwerk met een rijke geschiedenis. Google Maps: Kerkstraat 30, 4141 AX Leerdam
Het Hofje van mevrouw Van Aerden is een 18e-eeuws hofje met een kunstcollectie en een stille tuin. Google Maps: Kerkstraat 67, Leerdam
De Zuidwal biedt uitzicht op de Linge en de gerestaureerde stadswallen.
Rivier de Linge en wandelroutes
De Linge slingert door het landschap en is geschikt voor kanoën, fietsen en wandelen. Langs de rivier liggen boomgaarden, picknickplekken en uitkijkpunten. Hier worden regelmatig vogels gespot zoals de ijsvogel, buizerd en ooievaar. Wandelroutes zijn beschikbaar via regionale netwerken.
Streekproducten en horeca
In en rond Leerdam zijn boerderijwinkels te vinden met lokale producten zoals kaas, appels, jam en honing. Binnen 2 kilometer liggen meerdere adressen waar je rechtstreeks bij de boer kunt kopen. In de stad zijn restaurants die streekgerechten serveren, waaronder Betuwse stoofpot, pannenkoeken en lokale kazen.
Lokale evenementen
Leerdam viert jaarlijks het Glasfeest, met demonstraties, muziek en markten. In 2025 stond het feest in het teken van glaskunst en ambacht. Daarnaast zijn er zomerconcerten, kunstmarkten en open ateliers. De Oranjevereniging Leerdam organiseert Koningsdag, lampionnenoptochten en een jaarmarkt.
Gemeente en streek
Leerdam maakt sinds 2019 deel uit van de gemeente Vijfheerenlanden, samen met onder andere Vianen, Meerkerk, Lexmond, Schoonrewoerd, Kedichem, Nieuwland, Hei- en Boeicop, Tienhoven aan de Lek, Ameide, Zijderveld, Hoef en Haag, Ossenwaard, De Hagen en Leerbroek. De streek staat bekend om zijn rivierenlandschap, dijkdorpen en ambachtelijk erfgoed.
Bronnen
- Gemeente Vijfheerenlanden – Gegevens over stadsdelen, evenementen en voorzieningen in Leerdam
- Nationaal Glasmuseum – Informatie over glaskunst, tentoonstellingen en glasblazerij
- Statenbijbelmuseum – Beschrijving van collectie, adres en openingstijden
- Waarneming.nl – Observaties van flora en fauna in de omgeving van Leerdam
- Boerengids.nl – Boerderijwinkels binnen 2 km van Leerdam
- Allewandelroutes.nl – Wandelroutes in en rond Leerdam