Laatste update 01/10/2025 door Redactie
Marken ligt in Noord-Holland, tussen het IJsselmeer en de Gouwzee, ten noorden van Monnickendam (4 km), Volendam (6 km), Broek in Waterland (7 km), Katwoude (5 km), Zuiderwoude (8 km), Ilpendam (10 km) en Purmerend (13 km). Sinds 1957 is Marken via een dijk verbonden met het vasteland, maar het dorp heeft zijn eilandkarakter behouden.
Verklaring van de naam Marken
De naam Marken komt van het Oudnederlandse woord “marke”, dat grens of afgebakend gebied betekent. Vroeger was het een zelfstandig eiland in de Zuiderzee. Door de ligging tussen water en land kreeg het dorp een naam die verwees naar zijn geografische positie en zelfstandigheid.
Geschiedenis
Marken was tussen 1232 en 1251 eigendom van de abdij Mariëngaarde bij Leeuwarden. In 1345 nam graaf Willem IV van Holland het eiland in bezit tijdens zijn strijd tegen de Friezen. In de 17e eeuw bloeide de scheepsbouw, mede dankzij de ligging aan de Zuiderzee. De vissersbevolking leefde in houten huizen op palen, gebouwd op werven om overstromingen te weerstaan.
Tot 1957 was Marken alleen per boot bereikbaar. De aanleg van een vaste dijk naar het vasteland maakte een einde aan het isolement. Toch bleef de gemeenschap hecht en behoudend. De traditionele Marker klederdracht wordt nog gedragen bij speciale gelegenheden. De huizen zijn groen geschilderd en staan in smalle straatjes, wat het dorp een karakteristieke uitstraling geeft.
Toeristische wetenswaardigheden Marken
Marken is een populaire bestemming voor toeristen die houden van cultuur, erfgoed en waterlandschap. Het dorp biedt musea, ambachten, wandelroutes en uitzicht over het IJsselmeer.
Marker Museum
Het Marker Museum is gevestigd in zes voormalige vissershuisjes. Hier wordt het leven op het eiland getoond, met aandacht voor klederdracht, visserij en woninginrichting.
Adres: Kerkbuurt 44–47, 1156 BL Marken
Openingstijden: maart t/m oktober, dinsdag t/m zondag van 10:00 tot 17:00 uur
Entree: volwassenen €4, kinderen t/m 12 jaar €2
Parkeren: op centrale parkeerplaats buiten het dorp
OV: buslijn 315 vanaf Amsterdam
Google Maps-link
Vuurtoren Het Paard van Marken
De witte vuurtoren, bekend als Het Paard van Marken, is een iconisch bouwwerk aan de voormalige Zuiderzeekust. De toren is niet toegankelijk voor publiek, maar goed zichtbaar vanaf wandelroutes.
Adres: Vuurtorenweg, Marken
Google Maps-link
Klompenmakerij en houtsnijwerk
In het centrum van Marken bevindt zich een werkplaats waar klompen worden gemaakt en houtsnijwerk wordt gedemonstreerd. Bezoekers kunnen zien hoe traditionele ambachten worden uitgevoerd en producten kopen als souvenir.
Adres: Kets 52, 1156 AX Marken
Openingstijden: dagelijks van 10:00 tot 17:00 uur
Google Maps-link
Wandelroutes en natuur
Via allewandelroutes.nl zijn wandelingen beschikbaar langs de dijk, door het dorp en langs de kustlijn van het IJsselmeer. De routes bieden uitzicht op water, rietvelden en historische bebouwing. Hier worden vogels als de kluut, visdief en rietgors waargenomen. Ook leven er hazen, weidevogels en vlinders in de graslanden rond het dorp.
Streekgerechten en culinaire adressen
In Marken zijn diverse eetgelegenheden die streekgerechten serveren. Denk aan gerookte paling, kibbeling en lokale kazen. Restaurants aan de haven bieden uitzicht op het water en werken met verse producten uit de regio.
Bronnen
- Gemeente Waterland – Gemeentelijke indeling en dorpen in de regio Marken
- Marker Museum – Openingstijden, tentoonstellingen en toegangsprijzen
- Molendatabase – Monumentenstatus en technische gegevens van Het Paard van Marken
- Waarneming.nl – Verspreiding en gedrag van vogels en zoogdieren rond Marken
- Boerengids.nl – Boerderijwinkels binnen 2 km van Marken
- Visit Noord-Holland – Culinaire adressen en streekgerechten in Marken
- Reliwiki – Historische gegevens over kerkelijke gebouwen in Marken