Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Schellinkhout is een schilderachtig dorp in de provincie Noord-Holland, gelegen in de gemeente Drechterland. Het ligt direct aan de oever van het Markermeer, tussen Hoorn en Wijdenes, op en langs de eeuwenoude Westfriese Omringdijk. De omgeving wordt gekenmerkt door open polderlandschappen, historische boerderijen en een uitgestrekt buitendijks gebied dat geliefd is bij watersporters, wandelaars en vogelliefhebbers. Dankzij de combinatie van cultuurhistorie, natuur en recreatiemogelijkheden is Schellinkhout een aantrekkelijke bestemming voor een dagtocht of een kort verblijf.
Verklaring van de naam
De naam Schellinkhout werd in de 16e eeuw al vastgelegd als Scellingchout. De meest gangbare verklaring is dat ‘schellink’ afkomstig is van het Oudfriese skilenghe, wat ‘scheiding’ betekent, en ‘hout’ verwijst naar bos – mogelijk dus ‘bos bij de scheiding van land en water’. Een andere lezing koppelt het achtervoegsel -ink aan ‘van’ of ‘boerderij’, wat zou kunnen betekenen ‘boerderij in het woud van Schelle/Schelte’. Dergelijke naamopbouwen komen ook elders in Nederland voor, zoals in Salland en Twente.
Geschiedenis
Schellinkhout wordt voor het eerst genoemd in 1282. Het dorp ontstond op een oude kreekrug van het riviertje de Drachte (ook bekend als Drecht of Dregt), dat destijds uitmondde in de zee ter hoogte van de huidige Havenweg. De hoofdstraat, de Dorpsweg, slingert zich met maar liefst 33 bochten door het dorp – een direct gevolg van deze natuurlijke ondergrond.
Van oorsprong was Schellinkhout een agrarische gemeenschap, met karakteristieke stolpboerderijen die deels nog altijd zichtbaar zijn. Uit de late middeleeuwen dateren de gotische Martinuskerk (15e eeuw, gewijd aan Sint Martinus van Tours) en het Raadhuis uit 1765. Een belangrijk stuk waterstaatkundig erfgoed is de Grote Molen, die nog steeds water uit de polder loost naar het Markermeer. Ook de Steenen Kamer, een historisch gebouw met lokale betekenis, behoort tot het dorpsbeeld.
Gemeente en omliggende plaatsen
Schellinkhout behoort tot de gemeente Drechterland, samen met plaatsen als Hoogkarspel, Wijdenes, Oosterblokker, Venhuizen, Westwoud, Oosterleek, Hem en Binnenwijzend.
Toeristische wetenswaardigheden
- Martinuskerk – 15e-eeuwse gotische kerk met historische interieurdetails.
Google Maps - Raadhuis (1765) – Voormalig gemeentehuis, onderdeel van een korte erfgoedwandeling.
Google Maps - Steenen Kamer – Historisch pand met karakteristieke architectuur.
Google Maps - Grote Molen – Poldermolen met uitwatering op het Markermeer.
Google Maps - Uiterdijk – Buitendijks recreatie- en natuurgebied aan het Markermeer, ideaal om te zwemmen, surfen, vissen en vogels te spotten.
Google Maps
Lokale tips en weetjes
- Maak een avondwandeling langs de Westfriese Omringdijk voor fotogenieke uitzichten over het Markermeer.
- In het najaar zijn de buitendijkse gebieden belangrijke rustplaatsen voor trekvogels – neem een verrekijker mee.
- Beginners in windsurfen profiteren hier van het ondiepe water en de constante wind; er worden in de zomer surflessen gegeven.
- Fiets vanaf Schellinkhout richting Hoorn of Enkhuizen voor een afwisselende route langs water, historische stadjes en open polderland.
- De slingerende Dorpsweg is een levend voorbeeld van middeleeuwse nederzettingsstructuur; tel onderweg de 33 bochten.
Praktische informatie
- Adres toeristisch startpunt: Dorpsweg, Schellinkhout
- Parkeren: Beperkt bij de Uiterdijk; kom vroeg op zomerse dagen of later op de avond voor rustiger omstandigheden.
- OV-bereikbaarheid: Busverbinding vanaf station Hoorn richting Wijdenes, met halte in het dorp.
- Beste reistijd: Lente en herfst voor vogeltrek; zomer voor watersport en buitendijkse recreatie.
Bronnen
- Gemeente Drechterland – https://www.drechterland.nl – Gebruikt voor bestuurlijke indeling, plaatsnamen en gemeentelijke voorzieningen.
- Provincie Noord-Holland – https://www.noord-holland.nl – Gebruikt voor geografische context, ligging aan het Markermeer en regionale erfgoedkenmerken.
- Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier – https://www.hhnk.nl – Gebruikt voor informatie over waterkering en polderbeheer bij Schellinkhout.
- Rijkswaterstaat – https://www.rijkswaterstaat.nl – Gebruikt voor gegevens over het Markermeer, buitendijks beheer en natuurwaarden.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – https://www.cultureelerfgoed.nl – Gebruikt voor monumentstatus van de Martinuskerk, het Raadhuis, de Grote Molen en de Steenen Kamer.