Laatste update 08/09/2025 door Redactie
Someren ligt in het zuidoosten van de provincie Noord-Brabant, midden in de streek De Peel. Deze regio staat bekend om haar veen- en turfgronden, uitgestrekte natuurgebieden en rijke cultuurhistorie. De gemeente grenst aan plaatsen als Asten, Helmond, Heeze-Leende en het Limburgse Nederweert. Ook de stad Eindhoven ligt op korte afstand, waardoor Someren profiteert van zowel de rust van het platteland als de nabijheid van stedelijke voorzieningen. De gemeente bestaat uit vier karakteristieke kernen: Someren-Dorp, Someren-Eind, Someren-Heide en Lierop. Elk dorp heeft zijn eigen sfeer, tradities en bezienswaardigheden, waardoor een bezoek aan meerdere kernen een goed beeld geeft van de veelzijdigheid van deze Brabantse gemeente.
Verklaring van de naam
De naam Someren wordt voor het eerst vermeld in middeleeuwse documenten en zou mogelijk zijn afgeleid van een persoonsnaam of van een beschrijving van het landschap. Een veelgehoorde verklaring is dat het woord verwant is aan ‘somere’, wat ‘zomerweide’ of ‘zomerland’ kan betekenen. Dit zou passen bij de vruchtbare gronden en de agrarische oorsprong van de streek. De ligging in De Peel, waar landbouw en veeteelt eeuwenlang de belangrijkste bestaansbronnen waren, ondersteunt deze interpretatie.
Geschiedenis
De geschiedenis van Someren is nauw verbonden met het landschap van De Peel. Eeuwenlang was dit een moerassig gebied waar turf werd gewonnen als brandstof. De ontginning van het veen en de aanleg van kanalen en wegen maakten het gebied beter bewoonbaar en stimuleerden de landbouw.
De vier dorpskernen ontwikkelden zich elk op hun eigen manier. Someren-Dorp groeide uit tot het bestuurlijke en economische centrum, met kerken, scholen en markten. Someren-Eind ontstond als een agrarische gemeenschap, terwijl Someren-Heide bekend werd om zijn heidevelden en kleinschalige boerderijen. Lierop heeft een rijke muzikale traditie en staat bekend om het jaarlijkse muziekfestival Nirwana Tuinfeest.
Een bijzonder hoofdstuk in de recente geschiedenis is de ontwikkeling van De Heihorsten, een gebied tussen Someren-Dorp en de Strabrechtse Heide. Hier werd in 2007 begonnen met de aanleg van een arboretum, een bijzondere bomenverzameling van de Stichting Bomen Peelland. Deze collectie, opgebouwd door de Helmondse boomkweker en bosbeheerder Harrie van de Haterd tussen 1993 en 2005, omvat honderden soorten essen en lijsterbessen. Van de Haterd ontving voor zijn werk de prestigieuze Doorenboschpenning van de Nederlandse Dendrologische Vereniging. Na zijn overlijden werd de collectie ondergebracht in De Heihorsten, waar de natte grond ideale omstandigheden biedt voor uitbreiding. Het arboretum is aangemeld bij de Koninklijke Vereniging Boskoopse Culturen als onderdeel van de Nederlandse Planten Collecties.
Toeristische wetenswaardigheden
Someren is een aantrekkelijke bestemming voor liefhebbers van natuur, cultuur en actieve recreatie. De combinatie van uitgestrekte natuurgebieden, historische dorpskernen en moderne voorzieningen maakt het tot een veelzijdige plek voor een dagtocht of vakantie.
Belangrijkste bezienswaardigheden en praktische informatie
Arboretum De Heihorsten
Adres: Provincialeweg, nabij voormalige Keelvenboerderij, Someren
Openingstijden: Vrij toegankelijk tijdens daglichturen
Entree: Gratis
Parkeren: Parkeerplaats bij het Keelven en langs de Provincialeweg
OV: Busverbinding vanuit Helmond en Eindhoven, halte op loopafstand
Google Maps
Nationaal Park De Groote Peel
Adres: Moostdijk 15, 6035 RB Ospel (toegang via diverse ingangen, ook vanuit Someren goed bereikbaar)
Openingstijden: Dagelijks van zonsopkomst tot zonsondergang
Entree: Gratis, bezoekerscentrum tegen betaling voor speciale activiteiten
Parkeren: Parkeerplaatsen bij bezoekerscentra en startpunten van wandelroutes
OV: Bus naar Asten of Nederweert, daarna per fiets of te voet
Google Maps
Strabrechtse Heide
Adres: Diverse toegangen, o.a. via Someren en Heeze
Openingstijden: Altijd toegankelijk
Entree: Gratis
Parkeren: Parkeerplaatsen bij natuurpoorten en langs toegangswegen
OV: Bus naar Someren of Heeze, daarna te voet of per fiets
Google Maps
Minder bekende plekken en lokale tips
- Keelven: Een recreatieplas in De Heihorsten, ideaal voor wandelen, vissen en picknicken.
- Kasteel Asten (nabij Someren): Ruïne van een middeleeuws kasteel met een rijke geschiedenis.
- Natuurtheater Lierop: Openluchttheater in het bos, waar in de zomer voorstellingen en concerten plaatsvinden.
Evenementen
- Nirwana Tuinfeest: Jaarlijks muziekfestival in Lierop met nationale en internationale artiesten.
- Kennedymars Someren: Wandeltocht van 80 kilometer die jaarlijks honderden deelnemers trekt.
- Boerenmert Someren-Eind: Traditionele jaarmarkt met streekproducten en demonstraties.
Culinaire adressen
- Brasserie De Keizer in Someren-Dorp: Bekend om streekgerechten met lokale ingrediënten.
- Eetcafé De Platte Vonder in Someren-Eind: Gezellig café-restaurant met terras.
- Restaurant Ons Eethuys in Lierop: Sfeervol dineren met seizoensgebonden menu.
Fiets- en wandelroutes
- Fietsroute De Peel: Ontdek het veenlandschap en historische dorpen.
- Wandelroute Keelven: Rondwandeling door bos, heide en langs water.
- Knooppuntennetwerk Zuidoost-Brabant: Uitgebreid netwerk voor fietsers en wandelaars.
Seizoensgebonden activiteiten
- Voorjaar: Vogels spotten in De Groote Peel en bloeiende heidevelden in De Heihorsten.
- Zomer: Fietsen langs de Strabrechtse Heide en zwemmen in recreatieplassen.
- Herfst: Paddenstoelenexcursies en herfstwandelingen.
- Winter: Bij vorst schaatsen op natuurijsbanen in de dorpen.
Bronnen
- Gemeente Someren – Informatie over kernen, evenementen en voorzieningen