Weiwerd, Groningen

Laatste update 22/09/2025 door Redactie

In het oosten van de provincie Groningen, in de gemeente Eemsdelta, ligt het voormalige wierdedorp Weiwerd. Deze locatie bevindt zich tussen Delfzijl, Heveskes, Oosterhorn, Meedhuizen, Wagenborgen en Nieuwolda. Hoewel het dorp in de jaren tachtig grotendeels werd gesloopt om plaats te maken voor het industriegebied Oosterhorn, zijn enkele historische elementen behouden. Tegenwoordig is Weiwerd een markante plek waar industrieel landschap en eeuwenoud erfgoed samenkomen.

Verklaring van de naam Weiwerd

De naam Weiwerd is samengesteld uit “wei”, mogelijk verwijzend naar grasland, en “werd”, een oud woord voor wierde of terp. De naam duidt op een nederzetting op een kunstmatige verhoging in een nat gebied. In middeleeuwse bronnen komt de naam voor als “Weiwerthe”, wat het agrarische karakter van het gebied onderstreept.

Geschiedenis

Weiwerd was eeuwenlang een agrarisch wierdedorp met een compacte dorpsstructuur rondom een kerk, school en boerderijen. In de jaren 1980 werd het dorp grotendeels gesloopt voor de uitbreiding van het industrieterrein Oosterhorn, onderdeel van het havengebied van Delfzijl. De sloop leidde tot protesten en landelijke aandacht, mede omdat het dorp nog volledig functioneerde en bewoond was.

Van het oorspronkelijke dorp zijn de wierde, het kerkhof en enkele bomenrijen behouden gebleven. De kerk werd in 1987 afgebroken, maar het kerkhof is nog intact en wordt onderhouden. De wierde van Weiwerd behoort tot de best bewaarde in de regio en biedt een uniek uitzicht op het omliggende industriële landschap.

Toeristische wetenswaardigheden Weiwerd

Weiwerd is geen woonkern meer, maar vormt een bijzondere bestemming voor liefhebbers van geschiedenis, landschapsarchitectuur en erfgoed. De combinatie van een historische wierde in een industriële omgeving maakt het tot een opvallende plek voor fotografie, wandelingen en reflectie.

De wierde en het kerkhof

De wierde van Weiwerd is een verhoogd terrein dat eeuwenlang bescherming bood tegen overstromingen. De structuur is nog volledig intact en wordt omringd door grasland en bomen. Op de wierde bevindt zich het voormalige kerkhof, dat nog steeds toegankelijk is en grafstenen bevat uit de 19e en 20e eeuw.

Landschap en natuur

De omgeving van Weiwerd is een mengeling van industrieterrein, open polderlandschap en restanten van het historische wierdenland. Hier worden velduilen, tapuiten, zandhagedissen en weidevlinders waargenomen. Het contrast tussen natuur en industrie maakt het gebied interessant voor ecologische observatie en landschapsfotografie.

Lokale weetjes

  • De wierde van Weiwerd is een van de weinige in Nederland die volledig behouden is binnen een industriegebied.
  • Het kerkhof wordt nog steeds onderhouden en is opgenomen in het landelijke register van begraafplaatsen.
  • De locatie is opgenomen in meerdere erfgoedroutes en wordt regelmatig bezocht door landschapsfotografen en historici.

Gemeente Eemsdelta

Weiwerd maakt deel uit van de gemeente Eemsdelta, die sinds 2021 is ontstaan uit een fusie van Delfzijl, Appingedam en Loppersum. De gemeente omvat onder andere:

Voor wie meer wil ontdekken: Onder andere zijn Delfzijl en Appingedam beschreven op Vakantieland Nederland.

Bronnen