Schagen, Noord-Holland

Laatste update 02/09/2025 door Redactie

Schagen is een levendige stad in de provincie Noord-Holland, centraal gelegen in de regio West-Friesland. De stad wordt omringd door een afwisselend landschap van polders, historische dijken en bloembollenvelden, en ligt op korte afstand van zowel de Noordzeekust als natuurgebieden. Schagen heeft een rijke historie, een compact maar sfeervol centrum en fungeert als belangrijk handels- en voorzieningenhart voor de omliggende dorpen. Met zijn mix van erfgoed, cultuur, evenementen en winkelaanbod is Schagen een veelzijdige bestemming voor bezoekers.

Verklaring van de naam

De naam Schagen wordt in historische documenten al in de vroege middeleeuwen genoemd. Taalhistorici leiden het mogelijk af van een oud woord dat ‘afscheiding’ of ‘omheining’ betekent, verwijzend naar de oorspronkelijke ligging op een hoger, omdijkt stuk land. De stad draagt ook de bijnaam Magnusveste, een eerbetoon aan ridder Magnus, een kruisvaarder die volgens de overlevering in 1219 deelnam aan de verovering van Damiate in Egypte.

Geschiedenis

Het gebied rond Schagen werd al in de vroege middeleeuwen bewoond. De ligging op een natuurlijke verhoging bood bescherming tegen het water, nog voordat de Westfriese Omringdijk werd voltooid. In de 15e eeuw verkreeg Schagen stadsrechten, waarmee het zich ontwikkelde tot een regionaal centrum voor handel en bestuur.

In de loop der eeuwen kende Schagen voorspoed, maar ook tegenslagen, zoals de brand van 1895 die de toenmalige kerk verwoestte. De huidige Nederlands Hervormde Kerk op de Markt verrees in 1897 en vormt sindsdien het middelpunt van het stadshart. Eeuwenlang had Schagen een wekelijkse veemarkt; tegenwoordig is deze traditie vervangen door andere publiekstrekkers, zoals de Westfriese Folkloremarkten in de zomer.

Ook het middeleeuwse Slot Schagen, ooit gebouwd door Willem van Beieren, speelde een prominente rol. Na periodes van verval wordt het kasteel tegenwoordig deels herbouwd en gerestaureerd, inclusief de markante torens.

Gemeente en omliggende plaatsen

De gemeente Schagen omvat naast de stad zelf ook dorpen als Callantsoog, Petten, Tuitjenhorn, Warmenhuizen, Sint Maarten, Sint Maartensbrug, Sint Maartensvlotbrug, Burgerbrug, Oudesluis, Groote Keeten, Waarland, Valkkoog, Eenigenburg en Krabbendam.

Toeristische wetenswaardigheden

  • Slot Schagen – Historisch kasteelcomplex in het centrum, met gerestaureerde torens en een binnenplein voor evenementen.
    Adres: Slotplein, Schagen
    Google Maps
  • Nederlands Hervormde Kerk – Neogotische kerk op de Markt, gebouwd in 1897, herkenbaar aan de hoge toren.
    Adres: Markt, Schagen
    Google Maps
  • Museumboerderij Vreeburg – Museum over het boerenleven en de historie van Schagen, gevestigd in een monumentale stadsboerderij.
    Adres: Loet 14, Schagen
    Openingstijden: di–za 13:00–16:00 uur (zomer), beperkte opening in winter
    Entree: € 5 (volwassenen), € 2,50 (kinderen)
    Google Maps
  • Westfriese Folkloremarkt – Zomerevenement (10 donderdagen) met optochten van paarden en rijtuigen, muziek en Westfriese klederdracht.
    Locatie: Markt, Schagen
    Google Maps

Lokale tips en weetjes

  1. Het Makado Centrum is een overdekt winkelcentrum met meer dan 80 winkels en horecazaken, en trekt bezoekers uit de hele regio.
  2. Het jaarlijkse Popweekend Schagen in augustus is het grootste gratis openlucht popfestival van de regio.
  3. Rondom de stad ligt een netwerk van fietsroutes, waaronder trajecten langs de Westfriese Omringdijk en door bollenvelden.
  4. In het voorjaar kleuren de velden rondom Tuitjenhorn en Sint Maarten in felle tinten door de bloembollenteelt.
  5. Jazz & Blues Weekend in september trekt muziekliefhebbers naar kroegen en pleinen in het centrum.

Praktische informatie

  • Parkeren: Betaald parkeren in en rond het centrum; gratis parkeerterreinen aan de rand van de stad met loopafstand naar het centrum.
  • OV-bereikbaarheid: Station Schagen ligt aan de spoorlijn Alkmaar–Den Helder en is op loopafstand van het centrum.
  • Beste reistijd: Zomer voor evenementen en terrassen; voorjaar voor bollenvelden; herfst voor rustig winkelen en museumbezoek.

Bronnen

Plaats een reactie