Laatste update 23/09/2025 door Redactie
In het westen van Nederland, in de provincie Noord-Holland, ligt het kleine dorp Haringhuizen. Het behoort tot de gemeente Hollands Kroon en telt slechts 188 inwoners, waarmee het het kleinste dorp is binnen de voormalige gemeente Niedorp. In de directe omgeving liggen dorpen als Nieuwe Niedorp, Oude Niedorp, ’t Veld, Lutjewinkel, Winkel, Barsingerhorn en Zijdewind, en steden als Schagen, Hoorn en Heerhugowaard. Samen vormen zij een regio met een rijke agrarische traditie, historische dorpslinten en uitgestrekte polders.
Verklaring van de naam Haringhuizen
De naam Haringhuizen is vermoedelijk afgeleid van een persoonsnaam, mogelijk “Haring” of “Harinck”, gecombineerd met “huizen”, wat duidt op een nederzetting. Deze naamgeving past bij de oorsprong van het dorp als een kleine gemeenschap van boerderijen in het middeleeuwse polderlandschap.
Geschiedenis
Haringhuizen kent een lange geschiedenis die teruggaat tot de middeleeuwen. Rond 1470 werd de Willibrorduskerk gebouwd, een gotisch kerkgebouw dat tot op heden het dorpsbeeld bepaalt. In 1810 werd de zijbeuk afgebroken en de toren verlaagd. De laatste restauratie vond plaats in 1993, waarbij het gebouw in oude stijl werd hersteld. De kerk is gewijd aan Willibrord, een missionaris uit de zevende eeuw die het christendom verspreidde in de Lage Landen.
Tegenwoordig doet de kerk dienst als cultureel centrum. Er vinden regelmatig concerten, lezingen en exposities plaats, waarmee het religieuze erfgoed een eigentijdse invulling krijgt.
Willibrorduskerk Haringhuizen
Adres: Dorpsstraat 9, 1769 HA Haringhuizen
Openingstijden: bij evenementen en op afspraak
Entree: gratis toegang bij culturele activiteiten
Parkeren: beperkt aantal plaatsen in de directe omgeving
OV: bereikbaar via buslijn vanaf Schagen
Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Willibrorduskerk+Haringhuizen/@52.794722,4.845833,17z
Toeristische wetenswaardigheden Haringhuizen
Landschap en natuur
Haringhuizen ligt in een karakteristiek Noord-Hollands polderlandschap met rechte sloten, uitgestrekte akkers en historische boerderijen. Hier worden regelmatig vogelsoorten als grutto’s, kieviten en roerdompen waargenomen. In het voorjaar kleuren de velden rondom het dorp geel en paars door bloeiende koolzaad en luzerne.
Een aanbevolen wandelroute is de Willibrordusroute, die start bij de kerk en voert langs oude dijkjes, molens en agrarische erven. Deze route is opgenomen op allewandelroutes.nl en biedt een goed beeld van het cultuurlandschap van Niedorp.
Cultureel erfgoed en bezienswaardigheden
Naast de Willibrorduskerk telt Haringhuizen diverse stolpboerderijen, waarvan sommige nog in gebruik zijn als agrarisch bedrijf. De dorpskern bestaat uit lintbebouwing langs de hoofdweg, met enkele zijwegen die uitkomen op vaarten en landerijen.
In de zomermaanden worden in de kerk en op het dorpsplein kleinschalige evenementen georganiseerd, zoals concerten en exposities. De programmering is terug te vinden op de website van de kerk.
Lokale tips en weetjes
- In de directe omgeving van Haringhuizen ligt de Westfriese Omringdijk, een historische waterkering van ruim 126 kilometer die het oude land van West-Friesland omsluit. Een deel van deze dijk is toegankelijk voor fietsers en wandelaars.
- In het nabijgelegen Nieuwe Niedorp bevindt zich het Regionaal Archief Alkmaar, waar documenten en kaarten over de geschiedenis van Niedorp en Haringhuizen zijn te raadplegen.
- In het voorjaar worden in de poldergebieden rond Haringhuizen regelmatig broedvogels gespot, waaronder de tureluur, slobeend en gele kwikstaart. Hier worden ook waarnemingen geregistreerd van zeldzame soorten zoals de porseleinhoen.
Gemeente en omliggende plaatsen
Haringhuizen maakt deel uit van de gemeente Hollands Kroon, die bestaat uit onder meer Nieuwe Niedorp, Oude Niedorp, ’t Veld, Lutjewinkel, Winkel, Barsingerhorn, Zijdewind, Anna Paulowna, Den Oever, Hippolytushoef, Middenmeer, Slootdorp en Wieringerwerf. De provincie Noord-Holland omvat verder gemeenten als Alkmaar, Den Helder, Hoorn en Schagen.
De regio Niedorp staat bekend om haar agrarische traditie, historische dorpslinten en kleinschalige erfgoedlocaties. Het gebied is goed bereikbaar via de N241 en ligt op korte afstand van natuurgebieden zoals het Dijkgatbos en de Schoorlse Duinen.
Bronnen
- Gemeente Hollands Kroon – Informatie over dorpen, bereikbaarheid en gemeentelijke indeling
- Willibrorduskerk Haringhuizen – Historie, restauratie en culturele programmering
- Regionaal Archief Alkmaar – Historische bronnen over Niedorp en Haringhuizen
- Waarneming.nl – Gegevens over broedvogels en zeldzame soorten in de poldergebieden rond Haringhuizen
- Alle Wandelroutes – Willibrordusroute en wandelingen in Niedorp
- Omringdijk.nl – Informatie over de Westfriese Omringdijk en recreatieve routes