Plaatsen > Makkum

Makkum is een dorpje in de gemeente Wûnseradiel in de provincie Friesland, aan de IJsselmeerkust in de Zuidwesthoek van Friesland.

Makkum is de meest noordelijke haven aan het IJsselmeer. Vanuit dit Friese dorp kan naar drie gebieden worden gevaren. Door de sluis in Makkum naar de meren en kanalen van Friesland (en verder), rechtstreeks naar het IJsselmeer en via de sluis in de Afsluitdijk (op slechts 4½ km. afstand) naar de Waddenzee.

Historie Makkum
In de Middeleeuwen had Makkum de naam Poort naar de Zuiderzee. Dit had Makkum te danken aan twee sluizen, die eigendom waren van een nabijgelegen klooster. Makkum kon zich zo ontwikkelen tot een belangrijk handelscentrum met een strategische positie.

De Gouden Eeuw van Makkum startte in de 17e eeuw en duurde tot de 18e eeuw. In die tijd was Makkum een belangrijk bedrijvigheids- en handelscentrum, inclusief steenbakkerijen, tegelbakkerijen, hout, olie, papier en pelmolens, scheepswerven en meer dan 100 kalkovens. De kalkbranderijen waren de belangrijkste peilers voor de welvaart van Makkum. Veel mensen waren hier werkzaam. De kalk van hoge kwaliteit werd onder andere gebruikt bij de bouw van huizen in Amsterdam. Het transport van het basismateriaal en de eindproducten gebeurde per schip en als gevolg daarvan floreerde de scheepvaart en de scheepsbouw. De visserij was eveneens van belang voor Makkum en nog vandaag is Makkum de basis van een kleine vloot vissersschepen.

De 19e eeuw bracht een terugval als gevolg van het verzanden van de Zuiderzee en het groter worden van de schepen waardoor de haven van Makkum niet meer bereikt kon worden. De bedrijvigheid liep terug en alleen de scheepsbouw en de aardewerkindustrie bleven over.

In de 20e eeuw zien we weer vooruitgang dankzij de aanleg van de Afsluitdijk en de aanleg van het Makkumerdiep voor plezier- en bedrijfsvaart.

De laatste jaren heeft het toerisme zich sterk ontwikkeld in Makkum, met een grote aantrekkingskracht op de water(sport)liefhebbers. Het recreatiegebied “De Holle Poarte” met zijn strand, kampeerterrein, vakantiewoningen en boulevard trekt elk jaar grote groepen toeristen. Zeker een bezoek waard is de aardewerkfabriek van de Koninklijke Tichelaar Makkum, het oudste aardewerkbedrijf van Nederland waar het wereldberoemde Makkumer aardewerk volgens een meer dan vier eeuwen oude methode wordt vervaardigd.

Bezienswaardigheden
Dit sfeervolle vissersdorpje met haar statige koopmanshuizen en rijkversierde geveltjes is een populaire watersportplaats. Jaarlijks passeren vele plezierjachten de oude sluis in Makkum.

Wanneer we door Makkum wandelen zien we nog de getuigen van deze rijke historie. Makkum heeft een stedelijke structuur die dateert uit de 17e eeuw. Vooral bij de sluis vinden we fraaie koopmanshuizen en huizen met mooie gevels en indrukwekkende ornamenten.

Makkum, staat bekend om haar aardewerk en watersport. De haven van Makkum ligt erg mooi natuurlijk beschermd door een ondiepte op het IJsselmeer. Makkum is synoniem met watersport. Er zijn twee jachthavens en de boulevard en vele terrasjes geven het stadje een bijna mondaine uitstraling. Vlak buiten de haven ligt het moderne waterrecreatiegebied De Holle Poarte, met onder meer mogelijkheden tot zwemmen, zonnen, surfen en zeilen.

Daarnaast staat Makkum internationaal bekend om haar aardewerk.  Al vanaf 1660 worden in dit havenplaatsje volgens hetzelfde procédé tegels, potten en schalen gemaakt. Kenmerkend is de tinglazuur die daarbij wordt gebruikt. Ook in veel gevels zijn voorbeelden van het oude Makkumse aardewerk te bewonderen.

Een rijke verzameling tinglazuur aardewerk is ook te zien in het Fries Aardewerkmuseum De Waag. Als u meer wilt weten over het productieproces, kunt u op werkdagen twee fabrieken bezoeken: Koninklijke Tichelaar (Turfmarkt 65) en Altena & Krooyenga (Bleekstraat 22-24).

Met de vele terrasjes, gezellige restaurantjes en leuke winkeltjes is Makkum een echte toeristische trekpleister. In de zomer is er elke week markt en worden er regelmatig zomeravondbraderieën georganiseerd.

De natuur staat krijgt voorrang in enkele beschermde natuurgebieden voor de kust: de Makkummer Noord- en Zuidwaard, de Kooiwaard en de Workumer Waard. Na de aanleg van de Afsluitdijk (1932) verlaagde het waterpeil en werd het water zoeter. Zo kon zich een zeer gevarieerde planten- en dierenwereld ontwikkelen. De Waarden zijn rijk aan broedvogels en een geliefde rustplaats voor trekvogels (ganzen!).