Nationaal Park De Hoge Veluwe

Laatste update 01/09/2025 door Redactie

Nationaal Park De Hoge Veluwe ligt in het hart van de provincie Gelderland, tussen de steden Arnhem, Ede en Apeldoorn. Het park beslaat ruim 5.400 hectare en vormt een uniek mozaïek van bos, heidevelden, zandverstuivingen en graslanden. Het is een van de weinige nationale parken in Nederland met een omheining en een toegangsprijs, waardoor natuurbeheer en cultuurbehoud hand in hand gaan.

Verklaring van de naam

De naam verwijst naar de ligging op de Veluwe, het uitgestrekte natuurgebied dat bekendstaat om zijn hoge, droge zandgronden. ‘Hoge’ benadrukt het reliëfverschil en de hoger gelegen delen van het landschap, die vroeger uitstekende uitkijkpunten boden over de omliggende streken.

Geschiedenis

Het huidige park is ontstaan uit de landgoederen van het echtpaar Anton en Helene Kröller-Müller, die begin 20e eeuw grote stukken grond aankochten. Hun visie combineerde natuurbehoud met kunst en architectuur. Tijdens de aanleg werden delen van het terrein ingericht voor jacht, bosbouw en heidebeheer.

In 1935 werd de Stichting Het Nationale Park De Hoge Veluwe opgericht, die tot op heden het park beheert. Een van de meest bijzondere nalatenschappen is het Kröller-Müller Museum, waarin Helene haar kunstcollectie onderbracht, met topwerken van onder anderen Vincent van Gogh.

De Hoge Veluwe speelde in de Tweede Wereldoorlog een strategische rol vanwege de ligging tussen belangrijke transportroutes; sporen van deze geschiedenis zijn nog steeds zichtbaar in het landschap.

Gemeenten en plaatsen

Het park ligt verspreid over drie gemeenten:

Toeristische wetenswaardigheden

  • Kröller-Müller Museum – Museum met een van de grootste Van Gogh-collecties ter wereld, aangevuld met moderne kunst en een omvangrijke beeldentuin.
    Adres: Houtkampweg 6, 6731 AW Otterlo
    Openingstijden: di–zo 10.00–17.00 uur (beeldentuin tot 16.30 uur)
    Entree museum: € 12,00 volwassenen, kinderen t/m 12 jaar gratis (excl. parkticket)
    Google Maps
  • Jachthuis Sint Hubertus – Voormalig buitenverblijf van de familie Kröller-Müller, ontworpen door architect H.P. Berlage. Rondleiding alleen met gids.
    Adres: Jachthuislaan 1, 7352 TC Hoenderloo
    Openingstijden: dagelijks rondleidingen op vaste tijden (check website voor reservering)
    Google Maps
  • Witte Fietsen – Gratis te gebruiken fietsen die verspreid over het park klaarstaan. Ideaal voor verkenning van de verschillende landschappen.
    Startpunten: bij alle drie de ingangen
  • Wildobservatieplaatsen – Vanaf speciaal ingerichte plekken zijn edelherten, wilde zwijnen en moeflons te zien, vooral in de schemering. Bekende locaties zijn De Plijmen en Reemsterveld.

Lokale tips en weetjes

  1. In de herfst is de bronsttijd van de edelherten een spectaculair natuurschouwspel; het burlen is vaak tot ver te horen.
  2. Het park heeft enkele zeldzame vlindersoorten zoals de kleine heivlinder, die vooral op de open heide voorkomt.
  3. De Hoge Veluwe beschikt over ondergrondse waterpompen die wijstwater opbrengen, een zeldzaam verschijnsel in Nederland.
  4. Bij de ingang in Schaarsbergen ligt een kleine, minder bekende wandelroute naar de Randwijkse Heide, ideaal voor rustzoekers.
  5. In de winter worden bij sneeuwval sommige fietspaden gebruikt als langlaufloipes.

Praktische informatie

  • Adressen ingangen:
    Otterlo: Houtkampweg 9, 6731 AV Otterlo
    Hoenderloo: Houtkampweg 13, 7352 TC Hoenderloo
    Schaarsbergen: Koningsweg 17, 6816 TC Arnhem
  • Openingstijden park: Dagelijks vanaf 09.00 uur, sluitingstijd varieert per seizoen (tussen 16.00 en 22.00 uur).
  • Entree park: € 13,50 volwassenen, € 6,75 kinderen 6–12 jaar, gratis voor kinderen t/m 5 jaar. Parkeerkosten € 4,00 per auto (binnen het park).
  • OV-bereikbaarheid: Vanaf station Ede-Wageningen, Apeldoorn of Arnhem rijden bussen naar de ingangen.
  • Parkeertips: Gratis parkeren bij de ingangen buiten het park; betaald parkeren binnen de poorten.

Bronnen