Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Winkel is een karakteristiek lintdorp in de provincie Noord-Holland, gelegen langs de historische Westfriese Omringdijk. Het dorp behoort tegenwoordig tot de gemeente Hollands Kroon en ligt gunstig ten opzichte van steden als Alkmaar, Heerhugowaard, Medemblik en de Afsluitdijk. Met zijn rijke verleden, monumentale gebouwen en jaarlijkse evenementen is Winkel een aantrekkelijke bestemming voor bezoekers die houden van geschiedenis, cultuur en typisch Hollands landschap.
Verklaring van de naam
De herkomst van de naam Winkel is niet met zekerheid bekend. Taalkundigen vermoeden dat het kan verwijzen naar een ‘hoek’ of ‘afgescheiden stuk land’ (winicla in oud-Nederlands), passend bij de ligging nabij dijkbochten. Een andere theorie koppelt de naam aan een persoonlijke of familienaam uit de vroege bewoningsgeschiedenis.
Geschiedenis
Al in de prehistorie werd het gebied rond Winkel bewoond: in de nabijgelegen Groetpolder zijn sporen gevonden van de Neolithische Enkelgrafcultuur (circa 2500 v.Chr.), waaronder aardewerk van het zogenoemde Bekervolk. In 1415 kreeg Winkel stadsrechten, wat destijds uitzonderlijk was voor een klein dorp. Het Regthuis, gebouwd rond 1600, vormde eeuwenlang het bestuurlijke en juridische hart. Tegenwoordig is hier het Nederlands Parfumflessenmuseum gevestigd, met een unieke collectie glazen en kristallen flacons.
De Hervormde Lucaskerk dateert uit 1845, maar de toren bevat een middeleeuws slaguurwerk van ruim 650 jaar oud – een zeldzaam functionerend stuk erfgoed.
Gemeente en omliggende plaatsen
Winkel maakt deel uit van de gemeente Hollands Kroon, waartoe ook behoren: Anna Paulowna, Den Oever, Hippolytushoef, Nieuwe Niedorp, ‘t Veld, Kolhorn, Middenmeer, Slootdorp en Wieringerwerf.
Toeristische wetenswaardigheden
- Bloemencorso Winkel – Jaarlijks op de vierde zondag van september trekken prachtig versierde praalwagens door het dorp. De wagens, bekleed met bloemenmozaïeken en vaak voorzien van live muziek en theater, worden met mankracht voortbewogen.
Entree: € 3,50 (volwassenen, dag), € 2 (kinderen t/m 15 jaar, dag)
Avondtarief: € 2 (volwassenen), € 1 (kinderen t/m 15 jaar)
Google Maps - Nazomeren in Winkel – In het derde weekend van augustus openen inwoners hun tuinen voor publiek, gecombineerd met muziek, kunst en streekproductenmarkten.
Google Maps - Kremlin van Ger Leegwater – Een opvallend bouwwerk in Russische stijl, gemaakt van hergebruikt bouwmateriaal, compleet met torens, bogen en een amfitheater.
Adres: Limmerschouw, Winkel
Google Maps - Nederlands Parfumflessenmuseum – Gevestigd in het historische Regthuis.
Opening: op afspraak en tijdens evenementen
Adres: Dorpsstraat, Winkel
Google Maps
Lokale tips en weetjes
- Langs de Westfriese Omringdijk bij Winkel zijn nog delen zichtbaar van eeuwenoude dijkstructuren met karakteristieke grasbekleding en schelpenpaden.
- In de omgeving zijn meerdere fietsroutes die dorpjes als Kolhorn en Nieuwe Niedorp verbinden, ideaal om het polderlandschap te ontdekken.
- In de lente kleuren nabijgelegen bollenvelden felroze en geel; vanaf de dijk zijn deze goed te fotograferen.
- Het Kremlin van Leegwater is volledig met de hand gebouwd, zonder gebruik van hijskranen of zwaar materieel.
- Tijdens het Bloemencorso worden ook avondverlichtingen gebruikt die het dorp in een bijna sprookjesachtige sfeer hullen.
Praktische informatie
- Parkeren: Gratis in en rondom het centrum; tijdens grote evenementen zijn er tijdelijke parkeerweides buiten het dorp.
- OV-bereikbaarheid: Trein tot Station Heerhugowaard of Schagen, vervolgens bus richting Nieuwe Niedorp/Winkel.
- Beste reistijd: Augustus en september voor evenementen; voorjaar voor bloemenvelden en frisse poldertochten.
Bronnen
- Gemeente Hollands Kroon – https://www.hollandskroon.nl – Gebruikt voor bestuurlijke indeling, plaatsnamen en evenementenkalender.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – https://www.cultureelerfgoed.nl – Gebruikt voor historische gegevens over het Regthuis, de Lucaskerk en het slaguurwerk.
- Provincie Noord-Holland – https://www.noord-holland.nl – Gebruikt voor achtergrondinformatie over de Westfriese Omringdijk en landschapskenmerken.