Laatste update 08/09/2025 door Redactie
Berkel en Rodenrijs ligt in de provincie Zuid-Holland, in de gemeente Lansingerland, en vormt samen met de kernen Bergschenhoek en Bleiswijk een aantrekkelijk woon- en recreatiegebied. Het dorp bevindt zich ten noorden van Rotterdam en grenst aan plaatsen als Pijnacker, Zoetermeer, Delfgauw en Schiebroek. Dankzij de gunstige ligging tussen stad en groen is het een geliefde uitvalsbasis voor zowel forenzen als bezoekers die de combinatie van rust, natuur en stedelijke voorzieningen waarderen. De omgeving wordt gekenmerkt door polders, waterwegen en recreatiegebieden, met op korte afstand de Rottemeren, het Midden-Delfland en het Westerpark in Zoetermeer.
Verklaring van de naam
De naam Berkel en Rodenrijs verwijst naar twee historische nederzettingen die in de loop der tijd zijn samengegroeid. Berkel is waarschijnlijk afgeleid van het Oudnederlandse woord voor berk, een boomsoort die hier veel voorkwam, gecombineerd met ‘lo’ of ‘loo’, wat bos of open plek in het bos betekent. Rodenrijs verwijst naar het rooien (kappen) van bos en het vrijmaken van land voor landbouw, waarbij ‘rijs’ duidt op takken of struikgewas. Samen vertelt de naam het verhaal van een gebied dat door ontginning en waterbeheer geschikt werd gemaakt voor bewoning en landbouw.
Geschiedenis
De ontwikkeling van Berkel en Rodenrijs begon langs de ontginningslinten die in de middeleeuwen werden aangelegd om het veen te ontwateren en in cultuur te brengen. Deze lintbebouwing is nog altijd zichtbaar in de structuur van het dorp. In de 18e eeuw werden belangrijke bouwwerken gerealiseerd, zoals de Nederlands Hervormde Kerk (1732), een markant gebouw dat het dorpsbeeld mede bepaalt. In 1772 verrees molen De Valk, een van de vier overgebleven poldermolens in het gebied van Delfland, waar er ooit meer dan honderd stonden. Deze molens speelden een cruciale rol bij het droogmalen van polders en het beschermen van het land tegen overstromingen.
In 1863 werd de schutsluis in de Berkelse Zweth gebouwd, voorzien van twee houten puntdeuren gericht naar de Schieboezem. Deze sluis maakte het mogelijk om waterpeilen te reguleren en scheepvaart te faciliteren. De ligging aan waterwegen zorgde ervoor dat Berkel en Rodenrijs eeuwenlang een agrarisch en handelscentrum bleef, met tuinbouw als belangrijke economische pijler. In de 20e eeuw groeide het dorp sterk door de nabijheid van Rotterdam en de aanleg van goede infrastructuur, waaronder spoor- en wegverbindingen.
Toeristische wetenswaardigheden
Berkel en Rodenrijs biedt een mix van cultureel erfgoed, natuur en recreatie. Bezoekers kunnen historische gebouwen bewonderen, genieten van uitgestrekte natuurgebieden en deelnemen aan uiteenlopende activiteiten.
De Nederlands Hervormde Kerk aan de Kerksingel is een rijksmonument en regelmatig geopend voor bezichtiging tijdens evenementen. Molen De Valk aan de Molenweg is op afspraak te bezoeken en geeft een inkijkje in het ambacht van molenaar en de geschiedenis van het polderbeheer. De schutsluis in de Berkelse Zweth is een fotogenieke plek voor liefhebbers van waterbouwkundige werken.
Voor natuurliefhebbers liggen de Rottemeren op slechts tien minuten fietsen. Dit recreatiegebied is ideaal voor watersport, wandelen en golfen. Het Midden-Delfland biedt lange, vaak vrijliggende fietspaden door een uniek veenweidelandschap. De nabijgelegen Vlietlanden is een van de belangrijkste vogelgebieden van Nederland, met circa 115 soorten broedvogels. Hoewel het gebied zelf niet toegankelijk is, biedt het zes kilometer lange wandel- en fietspad rondom een uitstekend uitzicht, vooral met een verrekijker.
Andere recreatiegebieden in de omgeving zijn het Delftse Hout bij Delfgauw, het Noord Aa-gebied en het Westerpark in Zoetermeer. Elk van deze locaties heeft zijn eigen karakter: van zwem- en surfmogelijkheden tot rustige picknickplekken en speelweiden.
Lokale tips en weetjes
Een minder bekende tip is de jaarlijkse Berkel Jaarmarkt, een markt met streekproducten, muziek en kinderactiviteiten die in de zomer plaatsvindt in het centrum. Voor culinaire liefhebbers is Brasserie Edelweiss aan het Westerwater een aanrader, bekend om zijn seizoensgebonden menu met lokale ingrediënten. Wandelaars kunnen de Berkelroute volgen, een bewegwijzerde tocht langs historische plekken, watergangen en groene linten.
In de wintermaanden, bij voldoende vorst, verandert de Berkelse Plas in een geliefde schaatslocatie voor de regio. Voor fietsers is de verbinding via de Rotte naar het centrum van Rotterdam een mooie tocht, waarbij onderweg diverse horecagelegenheden uitnodigen tot een pauze.
Praktische informatie
Nederlands Hervormde Kerk
Adres: Kerksingel 1, 2651 CC Berkel en Rodenrijs
Openingstijden: wisselend, vaak tijdens evenementen en op afspraak
Entree: gratis
Parkeren: beperkte gratis parkeergelegenheid in de omgeving
OV: bereikbaar met buslijnen vanuit Rotterdam, Zoetermeer en Delft
Google Maps
Molen De Valk
Adres: Molenweg 109, 2651 AC Berkel en Rodenrijs
Openingstijden: op afspraak en tijdens landelijke molendagen
Entree: vrijwillige bijdrage
Parkeren: gratis langs de weg
OV: bushalte op loopafstand
Google Maps
Rottemeren
Adres: Rottemeren, 2661 Bergschenhoek (nabij Berkel en Rodenrijs)
Openingstijden: vrij toegankelijk
Entree: gratis
Parkeren: diverse gratis parkeerplaatsen rond het gebied
OV: bereikbaar per bus en fiets vanaf Berkel en Rodenrijs
Google Maps
Bronnen
Bronnen
- Gemeente Lansingerland – Algemene informatie over Berkel en Rodenrijs, bestuurlijke indeling en voorzieningen.
- Provincie Zuid-Holland – Gegevens over ligging in de provincie en natuur- en recreatiegebieden in de regio.
- Hervormde Gemeente Berkel en Rodenrijs – Historische en actuele informatie over de Nederlands Hervormde Kerk.
- De Hollandsche Molen – Bouwjaar, type en geschiedenis van molen De Valk.
- Staatsbosbeheer – Ligging, activiteiten en recreatiemogelijkheden in het Rottemerengebied.
- Winkelcentrum Berkel – Informatie over de Berkel Jaarmarkt en andere lokale evenementen.
- Natuurmonumenten – Beschrijving en route-informatie van de Polderpadroute Rondje Rotte.
- Rijksmonumenten.nl – Bouwjaar, constructie en monumentstatus van de schutsluis in de Berkelse Zweth.
- Natuurmonumenten – Midden-Delfland – Ligging, landschapstype en recreatiemogelijkheden in Midden-Delfland.
- Natuurmonumenten – Vlietlanden – Ligging, natuurwaarden, vogelsoorten en wandel-/fietsroutes in de Vlietlanden.
- Gemeente Delft – Ligging, omvang, voorzieningen en recreatiemogelijkheden in het Delftse Hout.
- Zoetermeer is de plek – Strand Noord Aa – Ligging, zwemwater, watersporten en recreatie bij het Noord Aa.
- Zoetermeer is de plek – Westerpark – Ligging, voorzieningen, natuurtuin en recreatiemogelijkheden in het Westerpark.
- Brasserie Edelweiss – Adres, openingstijden en aanbod van Brasserie Edelweiss in Berkel en Rodenrijs.