De Marker Wadden vormen een archipel van kunstmatige eilanden in het hart van het Markermeer. Dit innovatieve natuurproject is ontworpen om de waterkwaliteit te verbeteren en een gevarieerd leefgebied te creëren voor tal van planten- en diersoorten.
Ontstaan van de Marker Wadden
In 2012 sloegen Natuurmonumenten, Rijkswaterstaat en Boskalis de handen ineen om een antwoord te bieden op de ecologische achteruitgang van het Markermeer. Door de aanleg van de Houtribdijk in de jaren zeventig werd de waterbeweging sterk afgeremd, waardoor slib zich ophoopte en planten en dieren verbleekten.
Met zand, klei en slib uit het meer zelf werden vanaf 2016 vijf nieuwe eilanden opgespoten. Deze eilanden fungeren als natuurlijke filters: slibdeeltjes blijven achter in de ondiepe randzones, het water wordt helderder en bodemleven krijgt weer kans zich te ontwikkelen.
Heden: dynamiek in Nationaal Park Nieuw Land
Sinds 2018 maken de Marker Wadden onderdeel uit van Nationaal Park Nieuw Land. Dankzij slimme waterlopen en getrapte oevers is een afwisselend landschap ontstaan:
- slikranden en waadvlakten waar watervogels foerageren
- rietmoerassen die schuilplaatsen bieden aan weide- en moerasvogels
- duinen en graslanden waarin pionierplanten als helmgras en lamsoor floreren
Op Haveneiland, het enige openbaar toegankelijke eiland, kunnen bezoekers de eerste successen van dit jonge ecosysteem zelf ervaren.
Natuurwaarden en unieke flora en fauna
De wisselwerking tussen land, water en slib creëert bijzondere leefomstandigheden:
- broedvogelrijkdom: kluten, lepelaars en kokmeeuwen broeden op de zandplaten
- steppendeden: steltlopers zoals tureluurs en scholeksters maken gebruik van de slikken
- aquatisch leven: snoekbaars, blankvoorn en kreeftachtigen gedijen dankzij schoner water
- moerasvegetatie: gele lis, moerasandijvie en rietkolven vestigen zich op de vochtige oevers
Deze variatie aan biotopen trekt steeds meer natuurliefhebbers, onderzoekers en fotografen.
Mogelijkheden voor bezoek
Bezoekers beleven de Marker Wadden op diverse manieren:
- boottocht: de veerboot vaart zes dagen per week vanaf de Bataviahaven in Lelystad
- wandelroutes: Vogelvluchtroute (3,4 km), Kustroute (7,2 km) en Vlinderroute (4,2 km)
- vogelkijkhutten: drie hutten langs de routes voor verstilde observaties
- excursies: mee met een gids van Natuurmonumenten voor een diepgaand natuurverhaal
| Faciliteit | Locatie |
|---|---|
| Veerboot aanlegsteiger | Bataviahaven, Lelystad |
| Wandelpaden | Haveneiland |
| Vogelkijkhutten | Verspreid over Haveneiland |
| Eilandpaviljoen | Bij de aanlegsteiger |
| Eilandhuisjes (overnachten) | Langs de Duinenroute |
Honden zijn slechts beperkt toegestaan en alleen aangelijnd, om verstoring van broedvogels te voorkomen.
Toekomst en ontwikkelingen
Voor de komende jaren staan onder meer deze stappen op de planning:
- uitbreiding natuureilanden: extra eilandjes voor meer filter- en broedzones
- Marker Wadden Plus: koppeling aan zandwinningsplannen voor versterking van de kustlijn
- onderzoek en monitoring: citizen science-projecten om biodiversiteit en waterkwaliteit te volgen
- educatie: meer workshops en digitale leeromgevingen voor scholen en geïnteresseerden
De ambitie is een robuust en grotendeels zelfregulerend ecosysteem, waarin spontane natuurprocessen de boventoon voeren.
Verder ontdekken
- wees een dag of midweek gast op de Marker Wadden met de off-grid eilandhuisjes van Landal
- combineer met een bezoek aan de Oostvaardersplassen voor meer grazers en graslandnatuur
- bekijk de Marker Wadden vanuit de lucht met een ballonvaart over Flevoland
- lees over het herstel van het Markermeer en de toekomstvisie van Nationaal Park Nieuw Land
De Marker Wadden laten zien hoe mens en natuur samen kunnen werken aan een gezonder, levendiger waterlandschap.