Harskamp, Gelderland

Laatste update 23/09/2025 door Redactie

Harskamp ligt centraal op de Veluwe, in de gemeente Ede, provincie Gelderland. Het dorp wordt omringd door uitgestrekte bossen, heidevelden en zandverstuivingen. In de directe omgeving liggen karakteristieke dorpen zoals Otterlo, Wekerom, Hoenderloo, Lunteren en Ede. Dankzij de ligging nabij het Kootwijkerzand, Planken Wambuis en het Nationaal Park De Hoge Veluwe is Harskamp een aantrekkelijke bestemming voor natuurliefhebbers en wandelaars.

Verklaring van de naam Harskamp

De naam Harskamp is samengesteld uit “harst”, een oud woord voor bos, en “kamp”, dat verwijst naar een open plek of nederzetting. De betekenis – een open plek in het bos – sluit goed aan bij de ligging van het dorp in het Veluwse landschap. Historische documenten vermelden varianten als “Harscampe”, wat duidt op een lange geschiedenis.

Geschiedenis

Harskamp ontwikkelde zich in de 19e eeuw als agrarische nederzetting, maar kreeg landelijke bekendheid door de oprichting van het Infanterieschietkamp in 1896. Dit oefenterrein groeide uit tot een belangrijk militair gebied voor de Koninklijke Landmacht. De militaire aanwezigheid heeft het dorp sterk gevormd, zowel qua infrastructuur als identiteit.

Het militaire karakter is nog steeds zichtbaar. Het oefenterrein wordt actief gebruikt door defensie en het dorp huisvest een kleine collectie militaire objecten, ondergebracht in een gebouw aan de Apeldoornseweg. Er is geen officieel museum met vaste openingstijden, maar incidenteel worden er rondleidingen georganiseerd via lokale veteranenverenigingen.

In de jaren ’50 en ’60 fungeerde Harskamp als opvanglocatie voor Molukse gezinnen, die tijdelijk werden gehuisvest in barakken nabij het oefenterrein. Deze geschiedenis leeft voort in lokale verhalen en herdenkingen.

Toeristische wetenswaardigheden Harskamp

Natuur en landschap

Harskamp ligt aan de rand van het Kootwijkerzand, het grootste stuifzandgebied van West-Europa. Hier worden boomleeuweriken, zandhagedissen en nachtzwaluwen waargenomen. Ook het nabijgelegen Planken Wambuis, een uitgestrekt natuurgebied met bossen en heide, is geliefd bij wandelaars en fietsers. Vanuit Harskamp vertrekken diverse routes, waaronder wandelingen richting Otterlo en Hoenderloo.

Een lokale tip is de Harskamperdennen, een kleinschalig bosgebied met picknickplekken en een speelweide voor kinderen. Hier worden regelmatig reeën en spechten gespot. In de bossen rondom Harskamp worden ook edelherten en wilde zwijnen waargenomen, vooral in de vroege ochtend en avondschemering.

Op korte afstand van het dorp ligt het officiële Middelpunt van Nederland, gemarkeerd met een zwerfkei in het bos bij Lunteren.

Cultureel erfgoed

De Hervormde Kerk aan de Dorpsstraat dateert uit 1928 en is gebouwd in een sobere interbellumstijl. Het gebouw is nog steeds in gebruik voor kerkdiensten en vormt een herkenbaar element in het dorpsbeeld. Bezoekers kunnen het exterieur bewonderen, maar het gebouw is niet standaard toegankelijk voor toeristen.

Streekproducten en gastronomie

In en rond Harskamp zijn diverse boerderijwinkels te vinden waar streekproducten zoals Veluwse honing, wildpaté en ambachtelijke zuivel worden verkocht. Deze winkels bevinden zich op korte afstand van het dorpscentrum en bieden seizoensgebonden producten uit de regio.

Hoewel er geen restaurant met de naam “De Harskamper Hof” bestaat, zijn er in de omgeving van Harskamp diverse eetgelegenheden waar streekgerechten worden geserveerd, waaronder wildstoofpotten in de herfst en asperges in het voorjaar. Voor actuele adressen wordt verwezen naar de pagina’s van omliggende dorpen.

Lokale tips en weetjes

  • Harskamp ligt op slechts 5 kilometer van het officiële Middelpunt van Nederland, gemarkeerd met een zwerfkei in het bos bij Lunteren.
  • In de bossen rondom Harskamp worden regelmatig edelherten en wilde zwijnen gespot, vooral in de schemering.
  • De naam “Harskamp” wordt in militaire instructieboeken gebruikt als synoniem voor oefenterrein, wat de landelijke bekendheid van het dorp onderstreept.

Bronnen

Plaats een reactie