Laatste update 07/10/2025 door Redactie
Moddergat ligt in het uiterste noorden van Friesland, direct aan de Waddenzee. Het dorp maakt deel uit van de gemeente Noardeast-Fryslân en vormt samen met het aangrenzende Paesens een dubbeldorp. In de omgeving liggen plaatsen als Lichtaard (13 km), Anjum (7 km), Lauwersoog (10 km), Wierum (9 km) en Dokkum (14 km). Deze dorpen zijn goed bereikbaar en bieden extra voorzieningen voor bezoekers.
Verklaring van de naam Moddergat
De naam Moddergat verwijst naar de modderige geul die vroeger door het kweldergebied liep. Deze geul werd gebruikt door vissers die zonder haven hun boten via het wad bereikten. De naam is dus direct verbonden met het landschap en de visserij. Samen met Paesens vormt Moddergat een historisch vissersdorp dat zijn identiteit ontleent aan de zee.
Geschiedenis
Moddergat ontstond als nederzetting langs de Waddenzee, waar bewoners leefden van de kustvisserij. In de negentiende eeuw kende het dorp een bloeiende visserscultuur, ondanks het ontbreken van een haven. Vissers bereikten hun boten via het wad en voeren uit richting de Noordzee. Op 6 maart 1883 werd het dorp getroffen door een zware storm. Tijdens deze ramp kwamen 83 vissers om het leven en vergingen 17 schepen. De tragedie liet diepe sporen na in de gemeenschap. In 1958 werd op de zeedijk een monument opgericht ter nagedachtenis aan de slachtoffers. Het monument bestaat uit een zuil met inscripties en platen met namen van de omgekomen vissers.
In 2007 begon de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) met gaswinning onder de Waddenzee vanaf locaties bij Moddergat, Lauwersoog en Vierhuizen. Deze winning wordt jaarlijks gemonitord op effecten voor natuur en landschap. Tot nu toe blijft de bodemdaling binnen de toegestane grenzen en zijn er geen negatieve gevolgen voor beschermde natuurgebieden vastgesteld.
Toeristische wetenswaardigheden Moddergat
Museum ’t Fiskershúske
Het belangrijkste museum in Moddergat is Museum ’t Fiskershúske, een openluchtmuseum dat bestaat uit vier gerestaureerde vissershuisjes. Hier wordt het leven van vissers rond 1850 tot begin twintigste eeuw getoond. Bezoekers krijgen een beeld van de inrichting, kleding en gebruiken van de kustvissers. De ramp van 1883 vormt een belangrijk onderdeel van de tentoonstelling. Het museum organiseert ook wadlooptochten en streekmarkten in de zomermaanden.
Adres: Fiskerspaad 4-8a, 9142 VN Moddergat
Openingstijden: Maandag t/m zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur (15 februari t/m 4 november)
Entree: €6,00 voor volwassenen, gratis met Museumkaart
Parkeren: Gratis parkeergelegenheid voor de deur
OV: Bereikbaar via buslijn 63 vanaf station Dokkum
Google Maps: Museum ’t Fiskershúske
Monument stormramp 1883
Op de zeedijk bij Moddergat staat het monument ter herinnering aan de vissersramp van 1883. Het bestaat uit een zuil van rood graniet, omringd door platen met namen van de omgekomen vissers. De inscriptie op het monument is ontleend aan een gedicht van Douwe Tamminga. Het monument is vrij toegankelijk en ligt op loopafstand van het museum. Er is geen officiële Google Maps-locatiepagina beschikbaar voor dit monument.
Natuur en wadlopen
Moddergat ligt aan de rand van het UNESCO Werelderfgoedgebied Waddenzee. Hier worden veel vogelsoorten waargenomen, zoals kluten, scholeksters en lepelaars. In het voorjaar trekken duizenden steltlopers door het gebied. Wadlopen is een populaire activiteit en wordt begeleid door lokale gidsen. De tochten starten bij het museum en voeren over drooggevallen zeebodem richting Schiermonnikoog.
Streekproducten en evenementen
In de zomer organiseert het museum een streekmarkt met lokale producten zoals garnalen, kaas en ambachtelijke broodsoorten. Deze markt trekt bezoekers uit de regio en biedt een authentieke sfeer. In de directe omgeving zijn boerderijwinkels te vinden met verse zuivel en seizoensgroenten. Deze winkels liggen binnen 2 km van het dorp en zijn geopend op vrijdag en zaterdag.
Wandelroutes
Vanuit Moddergat starten diverse wandelroutes door het kweldergebied en langs de zeedijk. Een aanbevolen route is de Peazemerlannen-route, die voert langs vogelrijke gebieden en historische dijkversterkingen. Deze route is beschikbaar via allewandelroutes.nl en biedt een unieke blik op het Friese kustlandschap.
Bronnen
- Museum ’t Fiskershúske – Gebruikt voor actuele openingstijden, exposities, praktische informatie en evenementen.
- Rijksoverheid – Gebruikt voor officiële informatie over aardgasboring onder de Waddenzee bij Moddergat.
- Waddenzee.nl – Gebruikt voor monitoring van gaswinning en impact op natuur en landschap.
- Friesland.nl – Gebruikt voor streekinformatie, toeristische context en erfgoed.
- IsGeschiedenis.nl – Gebruikt voor historische achtergrond van de ramp van 1883.
- Waarneming.nl – Gebruikt voor actuele flora en fauna in het gebied rond Moddergat.