Anna Paulowna, Noord-Holland

Laatste update 23/09/2025 door Redactie

In het noordelijke deel van de provincie Noord-Holland, tussen de uitgestrekte bollenvelden en vlak bij de Waddenzee, ligt Anna Paulowna. Deze plaats maakt deel uit van de gemeente Hollands Kroon en wordt omringd door dorpen als Breezand, Van Ewijcksluis, Wieringerwaard en Julianadorp. De ligging tussen de Noordzeekust, het voormalige eiland Wieringen en de stad Den Helder maakt het tot een aantrekkelijke bestemming voor liefhebbers van natuur, water en cultuurhistorie. Het landschap wordt gekenmerkt door strakke polderlijnen, kleurrijke bloembollenvelden en waterwegen die herinneren aan de strijd tegen het water.

Verklaring van de naam

De naam Anna Paulowna verwijst naar Anna Paulowna van Rusland, de echtgenote van koning Willem II der Nederlanden. Zij was een dochter van tsaar Paul I en bracht met haar naam een vleugje Russische allure naar het Nederlandse polderland. Toen in de 19e eeuw een nieuwe polder werd ingedijkt en drooggemalen, koos men ervoor deze naar haar te vernoemen. Het gebruik van namen van leden van het koningshuis voor nieuwe polders en dorpen was in die tijd een manier om koninklijke betrokkenheid en nationale trots te benadrukken.

Geschiedenis

Ontstaan van de polder
De Anna Paulownapolder werd in 1845 en 1846 ingedijkt en drooggemalen op de waardegronden tegenover het toenmalige eiland Wieringen. Het project vond plaats tijdens het bewind van koning Willem II. De polder beslaat ruim 5000 hectare en werd aangelegd om landbouwgrond te winnen en nieuwe nederzettingen te creëren.

Gemeentevorming
Pas op 1 augustus 1870 werd de gemeente Anna Paulowna officieel ingesteld. Het gebied werd verdeeld door het Oude Veer, een voormalige stroomgeul die de polder in een Oostpolder en Westpolder scheidt. Deze waterloop speelde een belangrijke rol in de afwatering en scheepvaart in de beginjaren van de polder.

Bloembollenteelt
In de loop van de 20e eeuw ontwikkelde Anna Paulowna zich tot een belangrijk centrum voor de bloembollenteelt. Tegenwoordig bevindt zich hier circa 10% van het totale Nederlandse areaal aan bloembollen, met onder meer 450 verschillende soorten tulpen. De vruchtbare zeeklei en het gunstige klimaat maken de regio ideaal voor deze teelt.

Watersport en recreatie
In recente decennia is Anna Paulowna ook uitgegroeid tot een watersportbestemming. Met een eigen jachthaven en toegang tot vaarroutes richting de Waddenzee en het Noordhollandsch Kanaal trekt het dorp zowel zeilers als motorbootvaarders.

Toeristische wetenswaardigheden

Poldertuin
In het centrum van Anna Paulowna ligt de Poldertuin, ook wel bekend als de ‘kleine Keukenhof van het noorden’. Deze tuin ligt rondom een particulier bewoond landhuis, maar is openbaar toegankelijk. In het voorjaar staan hier duizenden tulpen, narcissen en hyacinten in bloei, aangeplant in kleurrijke patronen.
Adres: Molenvaart 21, 1761 AA Anna Paulowna
Openingstijden: dagelijks van zonsopgang tot zonsondergang
Entree: gratis
Parkeren: gratis parkeren in het centrum, op loopafstand van de tuin
OV: station Anna Paulowna op ca. 10 minuten lopen
Google Maps-link

Bloemendagen
Elk voorjaar vinden de Bloemendagen plaats, een evenement waarbij inwoners van de polder bloemenmozaïeken maken van hyacintenbloemen. Deze kunstwerken worden langs wegen en in tuinen tentoongesteld en trekken tienduizenden bezoekers. De mozaïeken beelden vaak actuele thema’s, historische gebeurtenissen of lokale taferelen uit.

Hollands Bloementuin
In ontwikkeling is de Hollands Bloementuin, een demonstratieproject over de bollenteelt. Hier kunnen bezoekers meer leren over de teelt, verwerking en export van bloembollen, met aandacht voor innovatie en duurzaamheid in de sector.

Jachthaven Anna Paulowna
De jachthaven biedt ligplaatsen voor passanten en vaste liggers, met voorzieningen zoals stroom, water en sanitair. Vanuit de haven zijn vaartochten mogelijk naar het Amstelmeer, de Waddenzee en via sluizen naar het binnenland.
Adres: Havenweg 1, 1761 AA Anna Paulowna
Openingstijden: jaarrond toegankelijk
Entree: geen, liggeld voor boten
Parkeren: gratis bij de haven
OV: bushalte op ca. 5 minuten lopen
Google Maps-link

Overige dorpen en buurtschappen
Binnen de voormalige gemeente Anna Paulowna vallen ook Breezand, Van Ewijcksluis, Oude Niedorp (deels), Wieringerwaard en diverse kleine buurtschappen. Elk van deze plaatsen heeft zijn eigen karakter, van agrarische lintdorpen tot kleine havens aan het water.

Lokale evenementen
Naast de Bloemendagen zijn er jaarlijks markten, braderieën en muziekfestivals. In de zomer vinden er vaak wateractiviteiten plaats, zoals sloepentochten en zeilwedstrijden.

Culinaire adressen
In Anna Paulowna en omgeving zijn diverse restaurants en cafés te vinden die streekproducten serveren. Probeer bijvoorbeeld gerechten met vers gevangen vis uit de Waddenzee of ambachtelijke kaas van lokale boerderijen.

Fiets- en wandelroutes
De polder leent zich uitstekend voor fietstochten langs bloeiende velden in het voorjaar. Een populaire route voert langs de dijk van het Amstelmeer en door de dorpen Breezand en Van Ewijcksluis. Wandelaars kunnen het Oude Veer volgen of een rondwandeling maken door de Poldertuin en het centrum.

Kunst in de openbare ruimte
Verspreid door de polder zijn kunstwerken te vinden die verwijzen naar de bloembollencultuur en de geschiedenis van de droogmakerij. Tijdens de Bloemendagen worden tijdelijke kunstobjecten van bloemen geplaatst.

Seizoensgebonden activiteiten
In het voorjaar domineren de bloeiende bollenvelden het landschap. In de zomer is het gebied populair bij watersporters en fietsers. De herfst biedt rust en prachtige luchten boven de polder, terwijl in de winter schaatsers soms terechtkunnen op sloten en vaarten.

Drie extra lokale tips en weetjes

  1. Het station Anna Paulowna ligt aan de spoorlijn Den Helder–Amsterdam en biedt directe verbindingen met de Randstad.
  2. In Breezand bevindt zich een van de grootste concentraties bloembollenbedrijven van Nederland.
  3. Het Oude Veer is een geliefde plek voor sportvissers, met name in het voorjaar en najaar.

Bronnen

Plaats een reactie