Laatste update 08/09/2025 door Redactie
De Ronde Venen ligt in het noordwesten van de provincie Utrecht, op de grens met Noord-Holland. De gemeente grenst aan plaatsen als Uithoorn, Abcoude, Nieuwkoop, Breukelen en Loenen aan de Vecht. Het gebied staat bekend om zijn waterrijke landschap, uitgestrekte polders en de bekende Vinkeveense Plassen. Binnen de gemeente liggen de dorpen en kernen Amstelhoek, De Hoef, Mijdrecht, Vinkeveen, Waverveen en Wilnis. Dankzij de centrale ligging is De Ronde Venen goed bereikbaar vanuit zowel Amsterdam als Utrecht, waardoor het een geliefde bestemming is voor bezoekers die rust, natuur en waterrecreatie zoeken.
Verklaring van de naam
De naam De Ronde Venen verwijst naar de historische verkaveling van het gebied in ronde percelen, ontstaan door veenontginning in de middeleeuwen. Het woord venen duidt op de uitgestrekte veengebieden die hier ooit lagen. Door het afgraven van veen voor turf ontstonden plassen en sloten, die het landschap zijn kenmerkende waterrijke karakter gaven. De ronde verkaveling is op sommige plekken nog altijd zichtbaar in het patroon van sloten en wegen.
Geschiedenis
De geschiedenis van De Ronde Venen gaat terug tot de vroege middeleeuwen, toen monniken en boeren begonnen met het ontginnen van het veen. Het gewonnen turf werd gebruikt als brandstof en was eeuwenlang een belangrijke economische pijler. Door de turfwinning ontstonden grote wateroppervlakken, waarvan de Vinkeveense Plassen het bekendste voorbeeld zijn.
Mijdrecht ontwikkelde zich tot een regionaal centrum met markten en ambachten, terwijl Vinkeveen uitgroeide tot een vissers- en schippersdorp. Wilnis en Waverveen bleven lange tijd agrarisch georiënteerd, met uitgestrekte weilanden en boerderijen. Amstelhoek en De Hoef lagen strategisch aan waterwegen en waren belangrijk voor de doorvoer van goederen.
In de 20e eeuw veranderde het karakter van de gemeente door verbeterde infrastructuur en de opkomst van recreatie. De aanleg van wegen en bruggen maakte het gebied toegankelijker, terwijl de plassen en polders toeristen trokken voor watersport en natuurbeleving. Tegenwoordig combineert De Ronde Venen zijn agrarische erfgoed met moderne voorzieningen en toeristische aantrekkingskracht.
Toeristische wetenswaardigheden
De Ronde Venen is een paradijs voor liefhebbers van water, natuur en cultuur. De Vinkeveense Plassen vormen het kloppend hart van de recreatie. Hier kun je varen, kanoën, waterfietsen, zeilen, windsurfen, duiken, zwemmen, zonnebaden en vissen. Rondvaarten bieden een ontspannen manier om de eilanden en natuurgebieden te verkennen. Er zijn diverse jachthavens en verhuurbedrijven voor boten en watersportmateriaal.
Belangrijkste locaties en praktische informatie
- Adres: Baambrugse Zuwe, Vinkeveen
- Openingstijden: Vrij toegankelijk; watersportseizoen april t/m oktober
- Entreeprijzen: Gratis toegang; kosten voor bootverhuur variëren
- Parkeertips: Parkeerplaatsen bij jachthavens en recreatiestranden; in hoogseizoen snel vol
- OV-bereikbaarheid: Busverbindingen vanuit Amsterdam, Utrecht en Mijdrecht
- Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Vinkeveense+Plassen
Fort bij Uithoorn (onderdeel van de Stelling van Amsterdam, UNESCO Werelderfgoed)
- Adres: Mijdrechtse Zuwe 31, Amstelhoek
- Openingstijden: Open op afspraak en tijdens evenementen zoals Open Monumentendag
- Entreeprijzen: Afhankelijk van activiteit; vaak gratis bij open dagen
- Parkeertips: Gratis parkeren in de buurt
- OV-bereikbaarheid: Busverbinding vanuit Mijdrecht en Amsterdam-Zuidoost
- Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Fort+bij+Uithoorn
Natuurgebied Botshol
- Adres: Botsholsedijk 30, Waverveen
- Openingstijden: Vrij toegankelijk buiten broedseizoen; vaartochten juni t/m maart
- Entreeprijzen: Gratis; kosten voor excursies via Natuurmonumenten
- Parkeertips: Kleine parkeerplaatsen langs de dijk
- OV-bereikbaarheid: Bus naar Waverveen, daarna wandelen of fietsen
- Google Maps: https://www.google.com/maps/place/Botshol
Overige bezienswaardigheden en activiteiten
- Historische dorpskernen: Wandel door Mijdrecht met zijn gezellige centrum en winkels, of bezoek Wilnis met de karakteristieke Hervormde Kerk.
- Fiets- en wandelroutes: Uitgebreid netwerk van knooppuntenroutes door polders, langs plassen en door natuurgebieden. Populair zijn de route rond de Vinkeveense Plassen en de tocht door Botshol.
- Culturele evenementen: Jaarlijkse evenementen zoals de Vinkeveense Havenfeesten, de Mijdrechtse Jaarmarkt en diverse braderieën.
- Culinair genieten: Verse vis bij restaurants aan de plassen of streekproducten zoals kaas en honing bij lokale boerderijen.
- Seizoensactiviteiten: In de winter schaatsen op natuurijs bij strenge vorst, vooral op kleinere plassen en sloten.
Drie lokale tips
- Eilandhoppen op de Vinkeveense Plassen – Huur een boot en ontdek de vele kleine eilandjes, waarvan sommige zijn ingericht als dagrecreatieterrein.
- Fort bij Abcoude – Net buiten de gemeentegrens, maar een aanrader voor liefhebbers van militaire geschiedenis en onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
- Plukboerderijen – In de zomer zelf aardbeien, bessen of bloemen plukken bij boerderijen in de omgeving.
Bronnen
- Gemeente De Ronde Venen – Actuele gegevens over evenementen, voorzieningen, bereikbaarheid en dorpsinformatie.
- Recreatieschap Stichtse Groenlanden – Informatie over recreatie, regels en voorzieningen bij de Vinkeveense Plassen.
- Vinkeveen.nl – Details over eilanden, duiklocaties, bootverhuur en horeca rond de Vinkeveense Plassen.
- Natuurmonumenten – Bezoekersinformatie, natuurwaarden en activiteiten in Botshol en Fort bij Abcoude.
- Provincie Utrecht – Natura 2000-status en beheerplannen voor Botshol.
- Hollandse Waterlinies – Historische en praktische informatie over Fort bij Uithoorn en de Stelling van Amsterdam.
- Forten.nl – Historische achtergrond en bezoekersinformatie over Fort bij Uithoorn en Fort bij Abcoude.