Eemnes, Utrecht

Laatste update 15/09/2025 door Redactie

In het noordoosten van de provincie Utrecht, op de grens met Noord-Holland, ligt het dorp Eemnes. Het maakt deel uit van de regio Het Gooi en de Vechtstreek en grenst aan plaatsen als Laren, Blaricum, Baarn en Bunschoten-Spakenburg. Aan de noordzijde ligt de uitgestrekte Eempolder, een open weidegebied dat doorloopt tot aan de rivier de Eem. Dankzij de ligging langs de A1 en de nabijheid van de A27 is Eemnes goed bereikbaar voor bezoekers uit heel Nederland.

Verklaring van de naam Eemnes

De naam Eemnes is samengesteld uit Eem, verwijzend naar de rivier die door de polder stroomt, en nes, een oud woord voor een hoger gelegen stuk land in een moerassig gebied. Deze benaming duidt op de ligging van het dorp op een verhoging in het veen- en kleilandschap, waardoor het in vroegere tijden beter beschermd was tegen overstromingen.

Geschiedenis

In de middeleeuwen ontwikkelde Eemnes zich tot een nederzetting op de grens van het Sticht Utrecht en het graafschap Holland. Door deze strategische ligging was het dorp regelmatig inzet van grensconflicten. Overstromingen vanuit de Zuiderzee en de rivier de Eem zorgden voor schade, waardoor de bebouwing zich concentreerde op de hogere gronden.

Het dorp bestond oorspronkelijk uit twee kernen: Eemnes-Binnen en Eemnes-Buiten. Eemnes-Binnen viel onder het bisdom Utrecht, terwijl Eemnes-Buiten onder het graafschap Holland viel. Deze tweedeling is nog altijd zichtbaar in de dorpsstructuur.

Een markant overblijfsel uit die tijd is de Nederlands Hervormde Kerk in Eemnes-Binnen, gebouwd in de vijftiende eeuw in gotische stijl. De kerk wordt lokaal aangeduid als “de kerk met het dikke torentje”, een informele benaming die verwijst naar de robuuste toren.

In de twintigste eeuw groeide Eemnes door woningbouw en verbeterde infrastructuur. De aanleg van de A1 en de A27 maakte het dorp aantrekkelijk voor forenzen die werken in steden als Amsterdam, Utrecht en Amersfoort. Tegelijkertijd bleef het landelijke karakter behouden dankzij de bescherming van de omliggende polders als natuur- en weidevogelgebied.

Toeristische wetenswaardigheden Eemnes

Cultuurhistorie en erfgoed

De Nederlands Hervormde Kerk in Eemnes-Binnen is een rijksmonument en vormt het historische hart van het dorp. Het gebouw is beperkt toegankelijk, vooral tijdens kerkdiensten en evenementen zoals Open Monumentendag.

Adres: Kerkstraat 16, 3755 CK Eemnes
Google Maps: Kerkstraat 16, Eemnes
Website: hervormdegemeenteeemnes.nl
Openingstijden: Tijdens diensten en culturele evenementen
Entree: Gratis
OV: Busverbinding vanuit Hilversum en Baarn

Langs de historische Wakkerendijk staan monumentale boerderijen en karakteristieke woningen. Deze dijk vormt een lintbebouwing tussen de Zandheuvelweg en de Meentweg, en is jaarlijks decor voor het evenement Een Dijk van Kunst en Cultuur, waarbij lokale kunstenaars exposeren in tuinen en schuren.

Locatie: Wakkerendijk, Eemnes
Google Maps: Wakkerendijk, Eemnes

Natuur en landschap

De Eempolder is een uitgestrekt weidegebied ten noorden van het dorp, dat doorloopt tot aan de rivier de Eem. Het gebied is onderdeel van het Natura 2000-netwerk en wordt beheerd als weidevogelreservaat. Hier broeden soorten als grutto, kievit, scholekster en tureluur. In de winter zijn er groepen ganzen en zwanen te zien.

Locatie: Noordelijk buitengebied van Eemnes
Google Maps: Eempolder, Eemnes
Website: natuurmonumenten.nl/eemland
Openingstijden: Vrij toegankelijk
Entree: Gratis
OV: Bus naar Eemnes, daarna te voet of per fiets

Aan de Meentweg ligt het Vogelkijkpunt Eempolder, een uitkijkpunt met informatiepanelen over de aanwezige vogelsoorten. Het maakt deel uit van het project Vogelboulevard Eemland, dat de biodiversiteit en beleving van het gebied versterkt.

Adres: Meentweg 131, 3755 PD Eemnes
Google Maps: Meentweg 131, Eemnes

Fiets- en wandelroutes

Eemnes is aangesloten op het landelijke fietsknooppuntennetwerk. De Eemlandroute voert langs de rivier de Eem, door de polder en richting de historische haven van Bunschoten-Spakenburg. Wandelaars kunnen gebruikmaken van routes door het Goois Natuurreservaat, dat op korte afstand ligt en bestaat uit heidevelden, bossen en zandverstuivingen.

Seizoensactiviteiten

In het voorjaar zijn de weilanden rond Eemnes rijk aan bloeiende kruiden en broedende weidevogels. In de winter trekt het gebied vogelaars vanwege de aanwezigheid van wintergasten. Lokale markten en culturele evenementen vinden plaats in het dorpscentrum, waaronder de jaarlijkse Eemnesser Polderdag, mits georganiseerd.

Culinair genieten

In en rond Eemnes bevinden zich diverse restaurants en theetuinen waar streekproducten centraal staan. Aanraders zijn:

  • Theetuin Brave Hendrik – Meentweg 131, Eemnes
  • Restaurant De Dikke Toren – Kerkstraat 18, Eemnes
  • Brasserie De Lindeboom – Wakkerendijk 162, Eemnes

Bronnen

Bronnen

Plaats een reactie