Súdwest-Fryslân, Friesland

Laatste update 01/09/2025 door Redactie

In het zuidwesten van de provincie Friesland strekt de gemeente Súdwest-Fryslân zich uit over een groot en gevarieerd gebied dat zowel historische steden als uitgestrekte water- en natuurgebieden omvat. Het is qua oppervlakte de grootste gemeente van Nederland en telt tientallen kernen. Belangrijke plaatsen zijn de elf steden Sneek, IJlst, Sloten, Workum, Hindeloopen, Stavoren en Bolsward, en grotere dorpen als Koudum, Makkum, Wommels en Harich. De omgeving wordt gekenmerkt door het Friese Merengebied, uitgestrekte polders, karakteristieke terpdorpen en een lange kustlijn langs het IJsselmeer.

Verklaring van de naam

De naam Súdwest-Fryslân betekent letterlijk ‘Zuidwest-Friesland’ in het Fries en verwijst naar de ligging van de gemeente in het zuidwestelijke deel van de provincie.

Geschiedenis

De gemeente Súdwest-Fryslân ontstond op 1 januari 2011 door een fusie van de voormalige gemeenten Bolsward, Nijefurd, Sneek, Wûnseradiel en Wymbritseradiel. In 2014 werden ook de dorpen van de voormalige gemeente Littenseradiel deels toegevoegd. Het gebied heeft een rijk verleden, met steden die eeuwenlang bloeiden door handel, scheepsbouw en visserij.

Langs de IJsselmeerkust liggen oude vissersplaatsen zoals Stavoren en Hindeloopen, die al in de middeleeuwen belangrijke havens waren. Sneek ontwikkelde zich tot een regionaal centrum van scheepvaart en handel en is tegenwoordig een populaire watersporthoofdstad. IJlst staat bekend om de karakteristieke overtuinen aan de gracht, terwijl Workum en Bolsward rijk zijn aan historische gebouwen en kerken.

Het achterland wordt gevormd door groene weiden, vaarten, meren en beschermde natuurgebieden, waaronder delen van het Nationaal Park De Alde Feanen en de Fluessen.

Toeristische wetenswaardigheden

Sneek – Watersportstad
Adres: Marktstraat, Sneek (VVV-kantoor als startpunt)
Openingstijden: winkels doorgaans ma–za, evenementen seizoensgebonden
Bezienswaardigheden: Waterpoort, Fries Scheepvaart Museum, historische binnenstad
Parkeren: meerdere parkeergarages in en rond het centrum
OV: treinstation Sneek
Google Maps: Waterpoort Sneek

Hindeloopen – Stad van schilderkunst
Adres: Museum Hindeloopen, Suderhaven 56, Hindeloopen
Openingstijden: di–za 10.00–17.00 uur, zo 12.00–17.00 uur
Entree: volwassene ca. € 5,- / kind ca. € 2,-
Bezienswaardigheden: museum, schilderkunst, traditionele klederdracht
Google Maps: Hindeloopen

Makkum – Poort naar de Waddenzee
Adres: Voorstraat, Makkum
Openingstijden: winkels ma–za, boulevard altijd toegankelijk
Bezienswaardigheden: Makkumer aardewerk, strand, haven
Google Maps: Makkum

Lokale tips en weetjes

  • In juli en augustus wordt de traditionele IFKS Skûtsjesilen gehouden, met wedstrijden op diverse meren in de gemeente.
  • Workum is bekend om het Jopie Huisman Museum, gewijd aan de kleurrijke kunst van deze Friese schilder.
  • In het voorjaar zijn de weilanden rondom Wommels en Koudum broedgebied voor grutto’s, kieviten en tureluurs.
  • De Elfstedentocht-route loopt dwars door de gemeente en is in de zomer populair bij fietsers en schaatsers bij vorst.
  • In Bolsward wordt elk jaar op Pinkstermaandag de Heamiel gevierd, een traditioneel oogstfeest.

Minder bekende plekken

  • De ruïne van de Allingastate bij Allingawier, een openluchtmuseumdorp waar oude ambachten worden getoond.
  • Het gehucht Ferwoude aan de IJsselmeerkust, geliefd bij rustzoekers en vogelliefhebbers.
  • Kleine vaarroutes tussen Gaastmeer en Sandfirden, alleen geschikt voor kano’s en kleine motorboten, voeren langs ongerepte natuur.

Bronnen