Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Uithuizermeeden is een dorp in het noordelijkste deel van de provincie Groningen, binnen de gemeente Het Hogeland. Het ligt direct ten oosten van Uithuizen en vervult, samen met dat buurdorp, een belangrijke regionale rol als centrum voor wonen, werken en voorzieningen. De omgeving wordt gekenmerkt door het open wierden- en polderlandschap, met lange rechte wegen, uitgestrekte akkers en een rijke landbouwtraditie. Dankzij de ligging aan de spoorlijn Groningen – Roodeschool en de nabijheid van de Waddenzeekust is het dorp zowel per auto als met het openbaar vervoer goed te bereiken.
Plaatsen binnen de gemeente Het Hogeland: Uithuizermeeden, Uithuizen, Roodeschool, Usquert, Warffum, Baflo, Bedum, Winsum, Kloosterburen, Leens, Zoutkamp en diverse kleinere kernen en buurtschappen.
Verklaring van de naam
De naam Uithuizermeeden is afgeleid van het nabijgelegen Uithuizen en het woord meeden, dat in het Gronings verwijst naar laaggelegen, vruchtbare weilanden. Letterlijk betekent de naam dus “weidegronden bij Uithuizen”.
Geschiedenis
De nederzetting ontstond langs de route tussen Uithuizen en Roodeschool op een oude kwelderwal. De aanleg van de spoorlijn Groningen–Roodeschool in de 19e eeuw bracht een sterke impuls: rond de kruising van spoor en hoofdweg groeide een compacte dorpskern. Later volgden uitbreidingen richting de haven en oostelijk van de Hoofdstraat.
Uithuizermeeden herbergt meerdere historische gebouwen. De Rensumaborg, een borg uit omstreeks 1700, herinnert aan de rijke Ommelander adel, al is deze particulier bezit en niet toegankelijk. De 13e-eeuwse hervormde kerk, bekend om de Meistertoren, werd na een brand in de 19e eeuw in oorspronkelijke vorm herbouwd. Binnen staat een waardevol orgel van A.A. Hinsz. Het voormalige gemeentehuis, tegenwoordig woonhuis, heeft zijn raadzaal en burgemeesterskamer in oude luister hersteld. Een dependance van Museum Het Hoogeland toont handwerkcollecties en documentatie over dichter Willem de Mérode. In de nabijgelegen Eemspolder staat poldermolen Goliath (1897), een markant herkenningspunt.
Toeristische wetenswaardigheden
- Meistertoren en Hervormde Kerk – Middeleeuwse kerk met zadeldaktoren en historisch Hinsz-orgel.
Locatie: Hoofdstraat, Uithuizermeeden
Bezoek: op afspraak of tijdens openstellingen
Google Maps - Rensumaborg – Monumentaal landhuis met gracht en park, niet toegankelijk voor publiek maar vanaf de weg goed te zien.
Locatie: Rensumaborgweg, Uithuizermeeden
Google Maps - Dependance Museum Het Hoogeland – Kleinschalige expositieruimte met handwerkcollecties en archief van Willem de Mérode.
Adres: Hoofdstraat, Uithuizermeeden
Google Maps - Poldermolen Goliath – Houten poldermolen uit 1897, nog altijd maalvaardig.
Locatie: Eemspolder, Uithuizermeeden
Google Maps
Extra lokale tips en weetjes
- Jaarlijks wordt in augustus de Meedener Jaarmarkt gehouden, met streekproducten en kleinschalige kermis.
- Vanaf de dijk bij Noordpolderzijl is bij helder weer het eiland Borkum zichtbaar.
- Fietsers kunnen via de oude zeedijk een route maken naar Roodeschool en de Eemshaven.
- In de kerk worden regelmatig concerten georganiseerd, waarbij het Hinsz-orgel centraal staat.
- Willem de Mérode geldt als een van de bekendste christelijke dichters van Nederland; zijn graf bevindt zich op de begraafplaats van het dorp.
Bronnen
- Gemeente Het Hogeland – https://www.hethogeland.nl – Gebruikt voor actuele gemeentelijke indeling, plaatsnamen en toeristische voorzieningen.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – https://www.cultureelerfgoed.nl – Informatie over beschermde monumenten zoals de Rensumaborg, Hervormde Kerk en Poldermolen Goliath.
- Provincie Groningen – https://www.provinciegroningen.nl – Gebruikt voor gegevens over landschap, natuurgebieden en fietsroutes in Noord-Groningen.