Zijpe, Noord-Holland

Laatste update 24/09/2025 door Redactie

In het zuidwesten van de Kop van Noord-Holland, ingeklemd tussen uitgestrekte bloembollenvelden, duinen en polderland, ligt de historische polder Zijpe. Dit gebied behoort tegenwoordig tot de gemeente Schagen en wordt omringd door dorpen als Callantsoog, Petten, ’t Zand en Schagerbrug. De regio grenst aan de Noordzee en aan het agrarische binnenland, waardoor zee, strand en platteland binnen handbereik liggen.

Onder de polder vallen de dorpen Burgerbrug, Callantsoog, Oudesluis, Petten, Schagerbrug, Sint Maartenbrug en ’t Zand, evenals de buurtschappen Abbestee, Burgervlotbrug, ’t Buurtje, Groote Keeten, Keinsmerbrug, Leihoek, Sint Maartensvlotbrug, Sint Maartenszee, De Stolpen en Zijpersluis.

Verklaring van de naam

De naam Zijpe is waarschijnlijk afgeleid van een oudere aanduiding voor een waterrijke laagte of zeearm. Ooit was dit gebied een open verbinding met zee en kwelders, totdat het werd ingepolderd. De naam verwijst daarmee direct naar de eeuwenlange strijd tegen het water en de bedijkingsgeschiedenis.

Geschiedenis

De bedijking van de Zijpe kent een lange en bewogen historie. Al in de late 14e eeuw werd vastgesteld dat een definitieve afsluiting noodzakelijk was om de omliggende dorpen te beschermen. Pas in 1597 slaagde men erin de polder volledig droog te malen, met behulp van een reeks windmolens. Dit maakte de Zijpe tot een van de eerste grootschalige inpolderingen in Holland.

Eeuwenlang bleef het waterbeheer de belangrijkste bestuurlijke taak. Rond 1850 kreeg het burgerlijk bestuur meer invloed, maar de agrarische functie bleef overheersen. De combinatie van zanderige en vruchtbare gronden bleek ideaal voor bollenteelt. Met name de teelt van lelies en tulpen groeide hier uit tot internationale export.

Plaatsen als Petten hebben een uitzonderlijk verleden: het dorp werd meerdere keren door de zee verzwolgen en later na oorlogsschade opnieuw opgebouwd. De ligging aan zee en de aanwezigheid van brede stranden hebben van de kustlijn een geliefde badbestemming gemaakt.

Toeristische wetenswaardigheden

Strand van Callantsoog

  • Adres: Zeeweg, Callantsoog
  • Activiteiten: zwemmen, zonnen, strandwandelingen, strandpaviljoens
  • Parkeren: grote parkeerplaats bij de strandopgang (betaald in hoogseizoen)
  • OV: busverbinding vanaf station Schagen
  • Google Maps: Strand Callantsoog

Petten aan Zee & Hondsbossche Duinen

Museumboerderij Tante Jaantje

  • Locatie: Callantsoog
  • Functie: tentoonstellingen over dorpsleven en visserij in vroeger tijden
  • Openingstijden: mei–sept, wo & za 14.00–16.30 uur
  • Entree: vrijwillige bijdrage
  • Google Maps: Museumboerderij Tante Jaantje

Lokale tips en weetjes

  • In april en mei staat de Zijpe vol bloeiende bollenvelden; diverse fietsroutes leiden langs deze kleurrijke velden.
  • In ’t Zand wordt jaarlijks het Bloemendagen-evenement gehouden, waarbij straten worden versierd met mozaïeken van hyacinten.
  • Groote Keeten heeft een van de rustigste stranden van de regio, ideaal voor wie de drukte wil vermijden.
  • Bij Burgerbrug vind je een historische ophaalbrug en uitzichtpunten over de polder.
  • In Oudesluis is een klein haventje dat herinnert aan de tijd dat de scheepvaart hier nog direct de Zuiderzee bereikte.

Minder bekende plekken

  • De Zijper molens: enkele historische poldermolens zijn gerestaureerd en soms te bezoeken tijdens molendagen.
  • Leihoek: klein buurtschap met oude stolpboerderijen, fraai te zien vanaf de fietsroute richting Petten.
  • Zijpersluis: een karakteristiek waterwerk dat nog steeds deel uitmaakt van het lokale waterbeheer.

Bronnen

  • Gemeente Schagen – Bestuurlijke indeling, informatie over kernen en dorpen, evenementenagenda.
  • Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Historische gegevens over bedijkingen, monumenten en molens in de Zijpe.
  • Historische Vereniging “De Zijpe” – Achtergrondinformatie over de inpoldering, dorpsgeschiedenis, oude foto’s en tradities.

Plaats een reactie