Laatste update 12/09/2025 door Redactie

De gemeente Stichtse Vecht ligt in het noordwesten van de provincie Utrecht, strategisch gesitueerd tussen Amsterdam en Utrecht. De gemeente strekt zich uit langs de schilderachtige rivier de Vecht, een gebied dat bekendstaat om zijn statige buitenplaatsen, waterrijke landschappen en eeuwenoude dorpen. Dankzij de ligging in het Groene Hart en de goede bereikbaarheid per weg en openbaar vervoer is het een geliefde bestemming voor bezoekers die natuur, historie en waterrecreatie willen combineren.

Verklaring van de naam

De naam Stichtse Vecht verwijst naar twee historische elementen: het “Sticht” – een oude benaming voor het Bisdom Utrecht – en de rivier de Vecht, die als blauwe ader door de gemeente stroomt. De toevoeging “Stichtse” maakt duidelijk dat het gaat om het Utrechtse deel van het Vechtlandschap, ter onderscheiding van gebieden stroomafwaarts in Noord-Holland.

Geschiedenis

Het gebied kent een rijke historie die teruggaat tot de vroege middeleeuwen. De vruchtbare oevers van de Vecht trokken welgestelde kooplieden en regenten aan, die hier vanaf de 17e eeuw hun zomerverblijven en buitenplaatsen lieten bouwen. De rivier vormde bovendien een belangrijke handelsroute tussen de Zuiderzee en de stad Utrecht.

In de militaire geschiedenis speelde de regio een rol binnen de Nieuwe Hollandse Waterlinie, waarvan diverse forten nog bewaard zijn gebleven. De samenvoeging van de voormalige gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen in 2011 vormde de huidige gemeente Stichtse Vecht.

Plaatsnamen

Stichtse Vecht omvat de volgende kernen en dorpen:
Breukelen, Loenen aan de Vecht, Maarssen, Maarsenbroek, Nieuwer ter Aa, Nigtevecht, Kockengen, Tienhoven, Vreeland, Molenpolder, Oud-Maarsseveen, Tienhoven aan de Vecht en diverse kleinere buurtschappen.

Toeristische wetenswaardigheden

• Slot Zuylen – Een van de oudste kastelen aan de Vecht, met ingerichte stijlkamers en verhalen over schrijfster Belle van Zuylen.
  Adres: Tournooiveld 1, 3611 AS Oud-Zuilen
  Openingstijden: wo–zo 13.00–17.00 uur
  Entree: € 12,50 volwassenen, € 6,50 kinderen (4–12 jaar)
  Parkeren: gratis in de directe omgeving
  OV: bus vanaf station Utrecht Centraal richting Maarssen, halte Oud-Zuilen
  Google Maps
• Fort Nieuwersluis – Onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en UNESCO Werelderfgoed.
  Adres: Rijksstraatweg 7, 3631 AC Nieuwersluis
  Openingstijden: mei–sep op wo en za 11.00–16.00 uur
  Entree: gratis (rondleidingen tegen betaling)
  OV: trein tot station Breukelen, daarna bus of fiets
  Google Maps
• Loenen aan de Vecht – Historisch dorp met monumentale gevels, gezellige terrassen aan het water en toegang tot vaar- en fietsroutes langs de Vecht.
  OV: bereikbaar met bus vanaf Abcoude of Breukelen
  Google Maps
• Vechtplassen – Natuur- en recreatiegebied met mogelijkheden voor varen, kanoën en fietsen, onder andere bij Vreeland en Tienhoven.

Lokale tips en weetjes

1. In de zomermaanden varen er historische veerboten tussen verschillende dorpen langs de Vecht, ideaal voor een dagtocht met fiets.
2. In Kockengen vind je karakteristieke lintbebouwing op terpen, een restant van eeuwenlange strijd tegen het water.
3. De jaarlijkse Loenense Jaarmarkt trekt bezoekers uit de hele regio en combineert antiek- en streekproducten met muziek en straattheater.
4. De Molenpolder bij Tienhoven is een uniek veenweidegebied waar je zeldzame moerasvogels kunt spotten.
5. In Breukelen bevindt zich Nyenrode Business Universiteit, gevestigd in een kasteel met een park dat deels toegankelijk is voor wandelaars.

Bronnen

• Gemeente Stichtse Vecht – Gebruikt voor actuele gemeentelijke indeling, plaatsnamen, toeristische voorzieningen en evenementen.
• Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Gebruikt voor informatie over de monumentenstatus van kastelen, forten en buitenplaatsen in de gemeente.
• Provincie Utrecht – Gebruikt voor regionale ligging, landschappelijke kenmerken en toeristische gebieden.
• UNESCO Werelderfgoed – Gebruikt voor informatie over de inschrijving van de Nieuwe Hollandse Waterlinie op de Werelderfgoedlijst.
• Slot Zuylen – Gebruikt voor adres, openingstijden, entreeprijzen en achtergrondinformatie over het kasteel en Belle van Zuylen.
• Natuurmonumenten – Fort Nieuwersluis – Gebruikt voor adres, openingstijden, entree en achtergrondinformatie over het fort als onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
• Vechtplassencommissie – Gebruikt voor informatie over natuur- en recreatiegebied de Vechtplassen, activiteiten en beschermde natuurwaarden.
• Vechtstreekmuseum – Gebruikt voor historische context over de Vechtstreek, buitenplaatsen en waterrecreatie.
• Nyenrode Business Universiteit – Gebruikt voor informatie over de ligging in Breukelen, het kasteel en de toegankelijkheid van het park voor wandelaars.
• Utrechts Landschap – Gebruikt voor informatie over de Molenpolder bij Tienhoven, natuurwaarden en wandelmogelijkheden.
• Veerdiensten op de Vecht – Gebruikt voor informatie over historische veerboten die in de zomermaanden tussen dorpen langs de Vecht varen.