Laatste update 23/09/2025 door Redactie
Dodewaard ligt in het westen van de provincie Gelderland, in de gemeente Neder-Betuwe, tussen de dorpen Opheusden, Kesteren, Echteld, Ochten en Hemmen. Het dorp bevindt zich vlak bij de rivier de Neder-Rijn, in een landschap van uiterwaarden, boomgaarden en dijken. Dankzij de ligging aan de A15 en de spoorlijn tussen Tiel en Arnhem is Dodewaard goed bereikbaar en vormt het een rustige uitvalsbasis voor wie het rivierengebied wil verkennen.
Verklaring van de naam
De naam Dodewaard is vermoedelijk afgeleid van “waard”, een term die in het rivierengebied duidt op een door water omgeven landstrook. De toevoeging “Dode” zou kunnen verwijzen naar een persoonsnaam of een historische benaming die in de loop der tijd is vervormd. In oude archieven komt de naam voor als “Dodenwerth”, wat mogelijk duidt op een nederzetting in een laaggelegen gebied dat gevoelig was voor overstromingen.
Geschiedenis
Tot 2002 was Dodewaard een zelfstandige gemeente. Na een herindeling werd het dorp onderdeel van de gemeente Neder-Betuwe, samen met onder andere Kesteren, Ochten, Echteld, IJzendoorn, Opheusden en Maurik. Het dorp telt ruim 4.500 inwoners en heeft een compacte dorpskern met voorzieningen zoals een basisschool, supermarkt, sportvelden en een dorpshuis.
Een markant element in de recente geschiedenis is de kerncentrale Dodewaard, die in 1969 in gebruik werd genomen en in 1997 werd stilgelegd. In 2003 is een groot deel van de centrale ontmanteld. Het resterende deel wordt pas na 2045 definitief afgebroken, vanwege de aanwezigheid van radioactieve materialen. De locatie is sindsdien onderwerp van nationaal beleid voor nucleaire afvalverwerking.
Toeristische wetenswaardigheden
Landschap en natuur
Dodewaard ligt aan de rand van de Neder-Rijn, met directe toegang tot de uiterwaarden en dijktrajecten die uitnodigen tot wandelen en fietsen. Het gebied maakt deel uit van het Rivierklimaatpark, een landschapszone waar natuurontwikkeling, waterveiligheid en recreatie samenkomen. De dijk tussen Dodewaard en Opheusden biedt uitzicht over het rivierengebied en is populair bij fietsers en wandelaars.
Ten zuiden van het dorp ligt het natuurgebied De Blauwe Kamer, bereikbaar via de veerpont bij Opheusden. Hier grazen konikpaarden en gallowayrunderen in een dynamisch landschap van moeras, grasland en rivierarmen. Het gebied is vrij toegankelijk en beschikt over gemarkeerde wandelroutes.
Google Maps De Blauwe Kamer:
https://www.google.com/maps/place/Natuurgebied+De+Blauwe+Kamer
Erfgoed en dorpsleven
In het centrum van Dodewaard staat de Hervormde Kerk, met een toren uit de 15e eeuw en een schip dat in de 19e eeuw is vernieuwd. De kerk is in gebruik voor erediensten en incidenteel geopend voor bezichtiging tijdens Open Monumentendag.
Aan de Dalwagen bevindt zich het voormalige gemeentehuis, dat nu dienstdoet als kantoorruimte. Het dorpsleven concentreert zich rond het Dorpsplein, waar regelmatig kleinschalige evenementen plaatsvinden, zoals een zomerbraderie en een kerstmarkt, afhankelijk van lokale organisatie.
Lokale tips en weetjes
- In Dodewaard staat een gedenksteen bij de ingang van het terrein van de voormalige kerncentrale, zichtbaar vanaf de openbare weg.
- In het buitengebied van Dodewaard liggen fruitbedrijven die in het oogstseizoen hun producten verkopen via stalletjes aan de weg.
- De dijkroute tussen Dodewaard en Opheusden biedt uitzicht op het rivierenlandschap en is geliefd bij fietsers en wandelaars.
Fiets- en wandelroutes
Dodewaard ligt aan het fietsknooppuntennetwerk van de Betuwe, met verbindingen naar Tiel, Rhenen, Zetten en Kesteren. Aanraders zijn:
- De Uiterwaardenroute, langs de Rijn en door natuurgebieden.
- De Fruitroute, met bloeiende boomgaarden in het voorjaar.
- De Dijkentocht, over rivierdijken met vergezichten en historische boerderijen.
Wandelroutes zijn onder andere te vinden via het Klompenpad Doddendael, dat start in Echteld en ook delen van Dodewaard aandoet.
Culinaire adressen
In Dodewaard zijn enkele eetgelegenheden, waaronder een dorpscafé, een snackbar en een pizzeria. Voor een uitgebreider aanbod kunnen bezoekers terecht in Kesteren of Opheusden, waar restaurants streekgerechten serveren. In het oogstseizoen zijn er fruitstalletjes langs de weg met appels, peren en kersen uit de regio.
Seizoensgebonden activiteiten
In het voorjaar is Dodewaard een goede uitvalsbasis voor bloesemtochten door de Betuwe. In de zomer vinden er dorpsfeesten en sportevenementen plaats. De herfst is populair bij wandelaars vanwege de verkleurende boomgaarden en uiterwaarden. In december wordt het dorpsplein sfeervol aangekleed met lokale kraampjes en muziek.
Gemeenteoverzicht
Dodewaard maakt deel uit van de gemeente Neder-Betuwe, gelegen in het westen van de provincie Gelderland. De gemeente omvat de volgende plaatsen:
Dodewaard, Opheusden, Kesteren, Ochten, Echteld, IJzendoorn, Maurik
De provincie Gelderland bestaat verder uit gemeenten als Arnhem, Nijmegen, Apeldoorn, Ede, Tiel, Zutphen, Doetinchem, Harderwijk, Winterswijk, Barneveld, Lochem, Wijchen, Zevenaar, Elburg, Putten, Beuningen, Buren, Druten, Lingewaard, West Maas en Waal, Bronckhorst, Montferland, Nunspeet, Oldebroek, Voorst, Wageningen, Hattem, Heerde, Rozendaal, Renkum, Overbetuwe, Berkelland, Aalten, Epe, Brummen, Doesburg, Groenlo, Scherpenzeel, Zaltbommel
Bronnen
Bronnen
- Gemeente Neder-Betuwe – Overzicht van dorpen, bereikbaarheid en lokale voorzieningen.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Monumentgegevens van de Hervormde Kerk en het voormalige gemeentehuis.
- Rijkswaterstaat – Informatie over het Rivierklimaatpark en uiterwaardenbeheer.
- Staatsbosbeheer – Bezoekinformatie en wandelroutes in natuurgebied De Blauwe Kamer.
- Klompenpaden – Wandelroutes in en rond Dodewaard, waaronder het Doddendaelpad.
- Route.nl – Fietsroutes en knooppunten in de Betuwe, inclusief de Uiterwaardenroute en Dijkentocht.