Laatste update 08/09/2025 door Redactie
Bleskensgraaf is een dorp in de provincie Zuid-Holland, gelegen in het hart van de Alblasserwaard. Het maakt deel uit van de gemeente Molenlanden en ligt te midden van een typisch Hollands polderlandschap, doorsneden door sloten, vaarten en het kronkelende veenriviertje de Alblas. In de directe omgeving liggen dorpen als Goudriaan, Molenaarsgraaf, Brandwijk, Ottoland, Oud-Alblas en Wijngaarden. De landelijke ligging, omringd door weidse weilanden en historische boerderijen, maakt Bleskensgraaf tot een aantrekkelijke bestemming voor rustzoekers, fietsers en wandelaars.
Achtergrondinformatie
Bleskensgraaf draagt officieel de naam Bleskensgraaf en Hofwegen, een samenvoeging die in 1855 werd vastgesteld. Het dorp vormt samen met omliggende kernen een belangrijk deel van de gemeente Molenlanden, die bekendstaat om haar agrarische karakter en rijke historie. Het landschap wordt gekenmerkt door uitgestrekte polders, oude dijken en waterlopen die al eeuwenlang het leven in de streek bepalen.
Het dorp ligt aan de Alblas, een veenrivier die van oudsher een belangrijke rol speelde in de afwatering van de polder en als vaarroute voor transport van landbouwproducten. De ligging aan het water en de aanwezigheid van vruchtbare veengronden hebben het dorp gevormd tot een agrarische gemeenschap, waar melkveehouderij en akkerbouw nog altijd een belangrijke rol spelen.
Geschiedenis
De geschiedenis van Bleskensgraaf gaat terug tot de middeleeuwen. De naam verwijst waarschijnlijk naar een persoon of familie met de naam Blesken, gecombineerd met het woord ‘graaf’, dat in dit geval een gegraven waterloop of sloot aanduidt. In 1855 werden de dorpen Bleskensgraaf en Hofwegen samengevoegd tot één bestuurlijke eenheid.
Door de eeuwen heen heeft het dorp zich ontwikkeld als agrarisch centrum in de Alblasserwaard. De ligging aan de Alblas maakte het mogelijk om producten en materialen per schip te vervoeren, lang voordat er goede wegen waren. De bouw van boerderijen langs de dijken en op hoger gelegen plekken, zoals de donken (zandruggen uit de ijstijd), bood bescherming tegen overstromingen.
Een bijzonder element in het landschap is De Donk bij Bleskensgraaf, een zeven meter hoge zandheuvel die in de ijstijd is ontstaan. Donken steken boven het omliggende veen- en kleigebied uit en werden al vroeg bewoond vanwege hun droge ligging.
In de 20e eeuw veranderde het dorp langzaam door modernisering van de landbouw en verbeterde infrastructuur, maar het historische karakter bleef grotendeels behouden. De samenvoeging van gemeenten in 2019 bracht Bleskensgraaf onder de vlag van de nieuwe gemeente Molenlanden.
Toeristische wetenswaardigheden
Hoewel Bleskensgraaf geen groot toeristisch centrum is, heeft het dorp en de omgeving veel te bieden voor wie houdt van natuur, rust en cultuurhistorie.
Een van de bekendste wandelroutes is het Natuurpad Bleskensgraaf, dat langs de Alblas en over De Donk voert. Onderweg passeer je bloemrijke bermen, knotwilgen en historische boerderijen. Het pad is geschikt voor zowel korte als langere wandelingen en biedt in elk seizoen een ander uitzicht.
Voor fietsers is er de bewegwijzerde Molenroute, die langs tal van historische windmolens in de Alblasserwaard voert. Deze route sluit aan op het uitgebreide fietsknooppuntennetwerk, waardoor je eenvoudig je eigen tocht kunt samenstellen.
In het dorp zelf vind je nog enkele monumentale panden, waaronder een traditionele korenmolen en karakteristieke boerderijen met rieten daken. Hoewel het aantal officiële monumenten beperkt is, ademt het dorp de sfeer van het oude polderleven.
Drie extra lokale tips
- Bezoek aan de Alblasserdamse molens: Op korte afstand van Bleskensgraaf liggen de beroemde molens van Kinderdijk, UNESCO‑werelderfgoed en een icoon van Nederlandse waterbouwkunde.
- Varen op de Alblas: In de zomermaanden zijn er mogelijkheden om kano’s of fluisterboten te huren in nabijgelegen dorpen, waarmee je de rustige wateren rond Bleskensgraaf kunt verkennen.
- Streekproducten proeven: In de omgeving zijn diverse boerderijwinkels waar je verse zuivel, kaas en seizoensgroenten rechtstreeks van de boer kunt kopen.
Praktische informatie – belangrijke locaties
1. Natuurpad Bleskensgraaf
Adres: Startpunt bij parkeerplaats Dorpsstraat, 2971 AA Bleskensgraaf
Openingstijden: Vrij toegankelijk, hele jaar door
Entree: Gratis
Parkeren: Gratis parkeren bij het startpunt
OV: Busverbinding vanaf station Dordrecht naar halte Bleskensgraaf, Dorpsstraat
2. De Donk
Adres: Nabij Donkseweg, 2971 Bleskensgraaf
Openingstijden: Vrij toegankelijk
Entree: Gratis
Parkeren: Beperkt langs de weg, gebruik bij voorkeur fiets
OV: Bus naar halte Bleskensgraaf, daarna circa 10 minuten lopen
3. Molenroute Alblasserwaard (startpunt Bleskensgraaf)
Adres: Startpunt bij Dorpsstraat, 2971 AA Bleskensgraaf
Openingstijden: Vrij toegankelijk
Entree: Gratis
Parkeren: Gratis parkeren in het dorp
OV: Bus naar halte Bleskensgraaf, Dorpsstraat
Minder bekende plekken en activiteiten
Naast de bekende routes zijn er in de omgeving van Bleskensgraaf ook minder bekende plekken die een bezoek waard zijn. Zo vind je in de nabijgelegen dorpen kleine musea over streekgeschiedenis en ambachten. In de zomer worden er in de regio diverse jaarmarkten en braderieën georganiseerd, waar lokale producten en handwerk centraal staan.
Voor natuurliefhebbers is het poldergebied ideaal om weidevogels te spotten, zoals grutto’s, kieviten en tureluurs. In het voorjaar kleuren de weilanden geel van de paardenbloemen en pinksterbloemen, terwijl in de winter de kale vergezichten en bevroren sloten een heel andere charme hebben.
Bronnen
- Gemeente Molenlanden – Bestuurlijke indeling, status van Bleskensgraaf binnen de gemeente, ligging in de Alblasserwaard en algemene voorzieningen en bereikbaarheid.
- Historische Vereniging Binnenwaard – Historische ontwikkeling van Bleskensgraaf (en Hofwegen), herkomst van de naam, samenvoeging in 1855, lintbebouwing langs de Alblas en de Graafstroom, gegevens over molens en schade/wederopbouw rond WOII.
- Staatsbosbeheer – Informatie over het natuurgebied Donkse Laagten en De Donk: ontstaan van donken, natuurwaarden (blauwgrasland), weidevogels en toegestane activiteiten zoals wandelen, fietsen en varen.
- Provincie Zuid-Holland – Landschappelijke context van de Alblasserwaard: veenweidelandschap, polders, dijken, waterlopen en de rol van veenrivieren zoals de Alblas.
- Waterschap Rivierenland – Waterbeheer en afwatering in de regio, functie van de Alblas en de Graafstroom, dijken, gemalen en polders in de Alblasserwaard.
- Stichting Werelderfgoed Kinderdijk – Toelichting op de molens van Kinderdijk (UNESCO‑werelderfgoed), betekenis voor waterbeheer en toeristische relevantie nabij Bleskensgraaf.
- Wandelnet – Route‑context en officiële wandelinformatie in de regio, waaronder het traject rond Bleskensgraaf (Rondje Bleskensgraaf) en aansluiting op langeafstandsroutes.
- Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed – Monumentale objecten in en rond Bleskensgraaf (zoals de Wingerdse Molen, Hofwegense Molen en korenmolen De Vriendschap) en erfgoedstatus.