Laatste update 02/09/2025 door Redactie
Vlist ligt in het zuidwesten van de provincie Zuid-Holland, in het groene hart van Nederland. Het dorp bevindt zich in de Krimpenerwaard, een veenweidegebied dat wordt gekenmerkt door sloten, weilanden en historische lintbebouwing. Aan de westzijde grenst Vlist aan Haastrecht, in het oosten aan Schoonhoven en richting het noorden aan Stolwijk. De nabijgelegen steden Gouda en Woerden liggen op korte afstand, waardoor Vlist zowel landelijk als centraal gelegen is.
Verklaring van de naam
De naam Vlist is ontleend aan het gelijknamige veenriviertje dat door het dorp stroomt. Dit riviertje vormt de natuurlijke grens tussen de Lopikerwaard en de Krimpenerwaard. De herkomst van het woord ‘Vlist’ wordt vaak in verband gebracht met oude waternamen die verwijzen naar stromend of vloeiend water. De ligging aan deze waterloop heeft het dorp door de eeuwen heen bepaald, zowel in economisch als in landschappelijk opzicht.
Geschiedenis
Tot 1985 was Vlist een zelfstandige gemeente met circa 625 inwoners. Bij de gemeentelijke herindeling van dat jaar werd een nieuwe, grotere gemeente Vlist gevormd, waarin naast het dorp Vlist ook Haastrecht en Stolwijk werden opgenomen. Deze gemeente omvatte een groot aantal dorpen, gehuchten en buurtschappen: Beneden Haastrecht, Benedenheul, Benedenkerk, Het Beijersche, Bonrepas, Boven Haastrecht, Bovenkerk, Goudseweg, Haastrecht, Koolwijk, Rozendaal, Schoonouwen, Stein, Stolwijk, Stolwijkersluis en Vlist zelf.
Het riviertje de Vlist speelde eeuwenlang een belangrijke rol als vaarroute. In vroeger tijden voeren beurtschippers met trekschuiten van Schoonhoven via Polsbroek en Benschop naar Utrecht. Deze verbinding was van groot belang voor de handel in landbouwproducten, turf en andere goederen. De oevers van de Vlist waren bezaaid met boerderijen, hooibergen en kleine aanlegplaatsen.
De Krimpenerwaard, waarin Vlist ligt, werd vanaf de middeleeuwen ontgonnen voor landbouw. Het veen werd afgegraven en de grond geschikt gemaakt voor weidegebruik. De smalle kavels en lange sloten die toen zijn aangelegd, bepalen nog altijd het karakteristieke landschap.
In de 20e eeuw veranderde het dorp langzaam van een agrarische gemeenschap in een woonplaats voor mensen die in de omliggende steden werkten. Toch bleef het landelijke karakter behouden, mede dankzij strikte ruimtelijke ordening en het behoud van historische bebouwing.
Toeristische wetenswaardigheden
Vlist is een geliefde bestemming voor rustzoekers, wandelaars en fietsers. Het dorp biedt een combinatie van cultuurhistorie, natuur en kleinschalige recreatie.
Belangrijkste bezienswaardigheden en praktische informatie
Rivier de Vlist
Adres: Langs de Vlist, tussen Schoonhoven en Haastrecht
Openingstijden: Altijd toegankelijk.
Entree: Gratis.
Parkeren: Kleine parkeerplaatsen langs de route, o.a. bij Haastrecht en Schoonhoven.
OV: Busverbindingen naar Haastrecht en Schoonhoven, van daaruit te voet of per fiets.
Google Maps
Historisch lintdorp Haastrecht
Adres: Centrum Haastrecht, Hoogstraat
Openingstijden: Altijd toegankelijk; musea en horeca volgens eigen openingstijden.
Entree: Gratis toegang tot het dorp; musea tegen betaling.
Parkeren: Gratis en betaald parkeren in en rond het centrum.
OV: Busverbindingen vanuit Gouda en Schoonhoven.
Google Maps
Stadhuis Schoonhoven
Adres: Haven 37, 2871 CK Schoonhoven
Openingstijden: Maandag t/m vrijdag tijdens kantooruren; rondleidingen op afspraak.
Entree: Gratis toegang tot de hal; rondleidingen tegen betaling.
Parkeren: Betaald parkeren in het centrum.
OV: Busverbindingen vanuit Gouda en Utrecht.
Google Maps
Minder bekende plekken en lokale tips
- Fietspad langs de Vlist: Een schilderachtige route tussen Haastrecht en Schoonhoven, populair bij fietsers en wandelaars.
- Het Beijersche: Een klein buurtschap met karakteristieke boerderijen en uitzicht over de polders.
- Koolwijkse Molen: Een historische poldermolen die het waterpeil in de omgeving reguleert.
Evenementen
- Open Monumentendag: Diverse boerderijen en monumenten in de Krimpenerwaard openen hun deuren.
- Schoonhovense Zilverdag: Jaarlijks evenement in de zilverstad Schoonhoven, goed te combineren met een bezoek aan Vlist.
- Streekmarkt Haastrecht: Markt met lokale producten, van kaas tot ambachtelijk brood.
Culinaire adressen
- Restaurant Over de Brug (Haastrecht): Bekend om streekgerechten met seizoensproducten.
- Eetcafé De Lachende Koe (Schoonhoven): Populair bij fietsers en wandelaars.
- Boerderijwinkel Het Zuivelhuis (Stolwijk): Verkoop van kaas, zuivel en andere streekproducten.
Fiets- en wandelroutes
- Vlistroute: Circa 25 km langs de rivier en door omliggende polders.
- Krimpenerwaardpad: Langeafstandswandeling door het veenweidelandschap.
- LF4 Midden-Nederlandroute: Fietsroute die de Vlist aandoet op weg van Den Haag naar Enschede.
Seizoensgebonden activiteiten
- Voorjaar: Weidevogels spotten in de polders.
- Zomer: Kanovaren op de Vlist.
- Herfst: Fotograferen van mistige ochtenden boven de weilanden.
- Winter: Bij strenge vorst schaatsen op de bevroren Vlist.
Bronnen
- Gemeente Krimpenerwaard – Informatie over kernen, geschiedenis en evenementen.
- Historische Vereniging Haastrecht – Historische achtergrond en monumenten in de regio.