Plaatsen > Bergambacht

Bergambacht is een plaats en gemeente in de provincie Zuid-Holland. De gemeente telt 9.316 inwoners (1 juni 2005) en heeft een oppervlakte van 38,18 km² (waarvan 2,67 km² water).

De gemeente Bergambacht kent de woonkernen

• Bergambacht
• Ammerstol
• Berkenwoude
• Benedenberg, 
• Bovenstad, 
• Tussenlanen, 
• de Hem, 
• Bergstoep, 
• Zuidbroek, 
• Westlekdijk (de Hoek), 
• Achterbroek, 
• Kadijk, 
• Bovenberg (ged).

De naam Bergambacht is afkomstig van de Heer Van den Berg, die bezitter was van dit Ambacht (volgens Van Dale een gebied van regeermacht en lagere rechtspraak).

De Berg is de heuvel, waarop de NH-Kerk is gebouwd. Deze heuvel (eigenlijk een donk, zie verder) ligt zo’n 2.50 meter boven N.A.P., terwijl de omliggende polders gemiddeld twee meter onder N.A.P. liggen.

Bergambacht is ontstaan in de dertiende eeuw: geschriften geven aan dat al in 1280 (dus ten tijde van Floris V ) een kapel was gebouwd, ongeveer op de plek waar nu de kerk staat. In de 13e eeuw heette het dorp Mons; een eeuw later was sprake van Berchambocht.

Bergambacht bestond vroeger uit twee delen, elk gebouwd op een rivierheuvel (donk). De meest noordelijke heuvel was de plek waar de kerk en de omliggende bebouwing was gesitueerd. In de tweede helft van de dertiende eeuw werd door Haparen van den Berg op de zuidelijke donk een groot, stenen huis gebouwd. Naar zijn zoon Aarnout of Arend is het slot ’s Heer Aartsberg genoemd. In de middeleeuwen was ’s Heeraartsberg belangrijker dan Bergambacht, getuige onder meer de vele kaarten uit die tijd, waarop de naam Bergambacht in het geheel niet voorkomt, maar ’s Heeraartsberg wèl.

De zuidelijke donk is goeddeels afgegraven en op de plaats waar eerder het kasteel stond, verrees een boerderij, met de naam ’t Slot. Boven de ingang van de boerderij is een van het kasteel afkomstige wapensteen uit 1610 ingemetseld.
Het originele hek, dat toegang gaf tot de oprijlaan, werd in 1964 verplaatst naar Cothen, waar de baron Van Hardenbroek nog een buitenhuis bezit. Het hek dat nu voor de oprijlaan naar boerderij ’t Slot staat, is een replica.

In de periode 1914 – 1942 was Bergambacht één van de halteplaatsen van de spoorlijn tussen Gouda en Schoonhoven. Dit ‘Schoonhovense spoortje’ stopte ook bij de halte ‘Huisweg’, de huidige Molenlaan, vlakbij molen Den Arend. 

Langs de provinciale weg van Bergambacht naar Gouda vindt u Molen Den Arend, een stellingmolen uit 1869, die dienst deed als korenmolen.
.
Naast deze molen is thans gevestigd hotel-restaurant De Arendshoeve

De boerderij aan de Tussenlanen 11 – 13 dateert uit het jaar 1661. Dit gebouw is niet te bezichtigen.

Op 29 september 1938 werd in Bergambacht geboren de voormalig minister-president, Wim Kok.

In de kern van Bergambacht staat de NH-Kerk, waarvan het oudste gedeelte stamt uit het einde van de dertiende eeuw.
De toren van deze St. Laurentiuskerk werd gebouwd in de tweede helft van de vijftiende eeuw.